انواع معاملات در بازار بورس کدام است؟
برای آن که در بازار بورس به یک سرمایهگذار حرفهای بدل شوید لازم است آگاهی خود را نسبت به تمامی اصطلاحات رایج بورس و انواع معاملات موجود در آن بالا ببرید. در این میان گروهی از فعالان بازار سرمایه شاید کم و بیش درباره انواع معاملات در این بازار شنیده باشند اما از فرآیند دقیق و هدف هرکدام از آنها اطلاعات چندانی نداشته باشند. اگر شما هم جزو این گروه هستید بهتر است در این مقاله با ما همراه باشید زیرا قصد داریم به شرح انواع معاملات در بازار بورس بپردازیم.
انواع معاملات در بورس
انواع معاملات بازار بورس بر اساس مقررات حاکم بر بورس تعیین و در هر مورد تکالیف و تعهدات طرفین و کارگزاران آنها مشخص میشود. بنابراین معاملات را در بازار سرمایه میتوان به طرق مختلف دستهبندی کرد. یکی از این روشها، تقسیمبندی بر اساس حجم معاملات است. در واقع انواع معاملات بازار بورس بر اساس حجم معاملات به سه دسته زیر تقسم میشوند:
1) معاملات عادی (خرد)
به آن دسته از قراردادها که در تمام روزهای کاری بورس به منظور خرید و فروش سهام منعقد میشوند، معاملات عادی یا معاملات خرد گفته میشود. این عنوان را معاملهگران و فعالان بازار به تمامی معاملات روزمره در بازار اطلاق میکنند و در حقیقت چنین عنوانی در مقررات بورس به کار نرفته است. شایان ذکر است که انجام معاملات عادی، شرایط و مقررات خاص خود و نقض تعهد در این معاملات نیز جرایم مخصوص به خود را انواع سفارشهای معاملاتی دارد. در ادامه به بخشی از قوانین در معاملات خرد اشاره میکنیم:
1.1) تعیین قیمت سهام در بورس
در خارج از بورس معامله سهام بدون هیچ گونه محدودیتی انجام می شود اما برای تعیین قیمت سهام در بورس قواعد محدودکنندهای وضع شده است. علاوه بر این با وجودی که قیمت سهام در بورس بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میشود اما دامنه تغییر قیمت در بورس، دامنه محدودی دارد و به پیشنهاد هیئت مدیره بورس تعیین میشود که به آن اصطلاحا دامنه نوسان روزانه قیمت گفته میشود. این دامنه نوسان قیمت، پایینترین تا بالاترین قیمتی است که در آن قیمت میتواند طی یک یا چند جلسه رسمی معاملاتی بورس، نوسان داشته باشد.
1.2) حجم مبنا در خرید سهام بورس
ملاک بعدی برای تعیین قیمت سهام، حجم مبنا است که عبارت است از تعداد اوراق بهادار موجود در یک سهم که هر روز باید خرید و فروش شود تا معیاری برای تعیین قیمت سهم در روز بعد باشد. برای محاسبه حجم مبنا، میزان درصد تغییر یک سهم در روز را بر اساس محاسبات ریاضی مشخص میکنند و قیمت سهام روز آینده بر مبنای آن اعلام میشود. البته در تعیین حجم مبنا میزان سرمایه شرکتها نیز نقش به سزایی دارد.
1.3) محدودیت حجمی
محدودیت دیگری که در انواع معاملات بازار بورس وجود دارد محدودیت حجمی است و به این معناست که هر شخص در زمان واحد بیش از درصد تعیینشده حق خرید و فروش سهام در بورس را ندارد.
1.4) پرداخت مبلغ و انتقال سهام در انواع سفارشهای معاملاتی معاملات بورس
طبق آیین نامه معاملات پس از وقوع معامله، بحث پرداخت ثمن مطرح میشود. وجوه پرداختی به همراه وکالت نامه فروش سهام و اصل سهام، لازم است حداکثر طی مدت سه روز کاری از تاریخ معامله بین کارگزاران خریدار و فروشنده رد و بدل شود. بر طبق این قرار کارگزار فروشنده موظف است تشریفات مربوط به انتقال سهام معامله شده را ظرف ۷۲ ساعت یا سه جلسه معاملاتی، از تاریخ معامله انجام و سهام را تحویل خریدار دهد.
معاملات عمده
در بورس تهران معاملات عمده به معاملاتی گفته میشود که تعداد سهام یا حق تقدم قابل معامله در آن، در شرکتهایی که سهام پایه آنها بیش از سه میلیارد عدد است، بزرگتر یا مساوی ۵ درصد باشد. در واقع این معاملات بر اساس تعداد سهام موضوع معامله و سرمایه شرکت تعیین میشوند. بخواهیم سادهتر بگوییم با توجه به این که مبلغ اسمی سهام صد تومان است در شرکتهایی با سرمایه بیش از سیصد میلیارد تومان، معامله بیشتر از یک درصد سهام جزو معاملات عمده قرار میگیرند و در شرکتهایی با سرمایه مساوی یا کمتر از سیصد میلیارد تومان، معامله بیش از ۵ درصد. نکته دیگر این که در معاملات عمده دامنه نوسان قیمت و محدودیت حجمی اعمال نمیشود.
به طور کلی در معاملات عمده باید یکی از شرایط زیر وجود داشته باشد:
- یا تعداد سهام مورد معامله، از کل سهام آن شرکت به مقدار معینی بیشتر باشد.
- یا حجم معاملات آن، طی یک دوره معین از کل حجم معاملات بازار بیشتر باشد.
به دلیل اهمیتی که معاملات عمده دارند مقررات خاصی برای آنها در نظر گرفته شده است. معمولا معامله این تعداد سهام در برنامه کسب و کار شرکتها و تصمیم سرمایهگذاران و اشخاصی که قصد مدیریت شرکت را دارند در نظر گرفته میشود. به همین منظور و با توجه به تاثیر این معاملات، علاوه بر سهامداران، تمامی افرادی که میخواهند در یک فضای رقابتی مالک این مقدار سهام باشند باید از چنین معاملاتی مطلع شوند.
معاملات عمده به دو نوع معاملات عمده عادی و معاملات شرایطی تقسیم میشود. در معاملات عمده عادی، نقل و انتقال وجه و سهام طی مدت انواع سفارشهای معاملاتی ۳ روز کاری انجام میشود اما در معاملات عمده شرایطی، پرداخت بخشی از وجه به صورت مدتدار صورت میپذیرد.
همان طور که گفتیم میزان معاملات عمده در بورس، برای شرکتهایی که ارزش سهام پایه آنها بیشتر از سه میلیارد ریال است، حداقل یک درصد سهام پایه و برای شرکتهایی که ارزش سهام پایه آنها سه میلیارد ریال و یا کمتر است حداقل پنج درصد سهام پایه آنها است اما این میزان برای معاملات فرابورس متفاوت است و در آن محدودیتهایی وجود دارد و به این نحو است که برای شرکتهایی که سرمایه پایه آنها بیش از یک میلیارد انواع سفارشهای معاملاتی ریال است، بزرگتر یا مساوی یک درصد سرمایه پایه و برای شرکتهایی که سرمایه پایه آنها کمتر یا مساوی یک میلیارد ریال است بزرگتر یا مساوی پنچ درصد از سرمایه پایه است.
در معاملات عمده نقض تعهد در معاملات و نحوه ورود خسارت و جبران آن در سه مرحله قابل انواع سفارشهای معاملاتی اجرا است:
- نقض تعهد فروشنده بعد از انتشار اطلاعیه معامله عمده و پیش از تعیین برنده معامله
- نقض تعهد خریدار بعد از برنده شدن در رقابت و پیش از قطعیت معامله
- نقض تعهد فروشنده بعد از تعیین برنده رقابت و پیش از قطعیت معامله
گفتنی است نقض تعهد در معاملات بورسی علاوه بر ضمانت اجراهای حقوقی دارای ضمانت اجرای انضباطی نیز دارد.
معاملات بلوکی
نوع دیگر از انواع معاملات بازار بورس معاملات بلوکی سهم است. سفارشی که برای فروش یا خرید بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهادار، مانند سهام یک شرکت ثبت میشود، معامله بلوکی نام دارد. معاملات بلوکی با عنوان سفارشهای بلوکی نیز شناخته میشوند.
در معاملات بلوکی همانند معاملات عمده، قوانین مربوط به محدودیت حجمی و محدودیت قیمتی رعایت نمیشود. در حقیقت معاملات بلوکی شامل تعداد زیادی از سهام یا اوراق مشارکت است که با یک قیمت تعیین شده بین خریداران و فروشندگان خارج از بورس یا فرابورس انجام میشود. البته این موضوع برای کاهش تاثیر چنین معامله بزرگی بر قیمت جاری سهم است. یکی از ابزارهای مهم جهت شناسایی معاملات بلوکی فیلتر معاملات بلوکی در بورس است که به وسیله آن می توانیم خیلی از تحرکات بزرگ را تشخیص بدهیم.
معاملات بلوکی در انواع سفارشهای معاملاتی ایران یک بازار مجزا دارد که به آن بازار بلوک گفته میشود. معمولا سرمایهگذاران حقوقی معاملهگران اصلی در معاملات بلوکی هستند و وارد این بازار میشوند. ساعت شروع و پایان و طول هر جلسه معاملات در بازار بلوک مانند بازار عادی است.
شرایط معامله در بازار بلوک قوانین و قواعد خاص خود را دارد. سرمایهگذاران در معاملات بلوکی میتوانند سهام و حق تقدم قابل معامله را به شرطی که حجم آن حداقل ۵۰ برابر محدودیت حجم سفارش یا ارزش آن معادل ۲۰ میلیارد باشد در این بازار معامله کنند. این معاملات به شیوه حراج انجام میشوند و برای انجام آنها خریداران و فروشندگان باید به کارگزار مراجعه کنند.
نکته آخر این که اگر قصد مشاهده معاملات بلوکی را دارید باید به سایت مدیریت فناوری بورس مراجعه کنید. در قسمت دیدهبان این سایت، نمادهایی که کنارشان عدد ۲ نوشته شده است نمادهایی هستند که معامله بلوکی روی آنها صورت گرفته است.
سخن آخر
در تقسیم انواع معاملات در بازار بورس بر اساس حجم معامله، با سه نوع معامله عادی، عمده و بلوکی رو به رو هستیم. تمامی معاملاتی که به طور روزانه در بورس انجام میشوند در دسته معاملات خرد یا عادی قرار میگیرند. معاملات عمده، معامله شرکتهایی با سرمایههای هنگفت و معاملات بلوکی سفارشات فروش یا خرید بخش بزرگی از یک نوع اوراق بهاداراست. تمامی انواع معاملات در بازار بورس به صورت حراج انجام میشوند و برای انجام آنها لازم است خریدار و فروشنده به کارگزار مراجعه کنند.
مفهوم انواع سفارشات در بازارهای مالی: Stop Limit و Limit Orders
همه معاملات در بازارهای مالی از 2 سفارش تشکیل شده است: یک سفارش که قصد داشته وارد معامله شود و دیگری که قصد داشته از معامله خارج شود.
بنابراین یک سفارش میتواند سفارش خرید باشد یا سفارش فروش و زمانی این سفارش به یک معامله (ترید) تبدیل میشود که یک سفارش خرید و یک سفارش فروش دارای شرایط مناسب برای انجام معامله باشند (در برخی از بازارها مانند بورس تهران ، کافیست قیمت سفارش خرید و قیمت سفارش فروش با هم یکسان باشند تا براساس حجم معامله، بخش یا کل معامله صورت گیرد)
انواع سفارشات در بازارهای مختلف، چه بازار سهام، چه بازار آتی و چه بازار ارزهای رمزنگاری شده، از قوانین یکسانی تبعیت میکنند.
در ادامه این مطلب از بورسینس قصد داریم انواع مختلف سفارشات در بازارها را بررسی کنیم.
1 – سفارش به قیمت بازار (Market Orders)
این سفارش را میتوان سادهترین نوع سفارش دانست و مفهوم آن این است که خرید یا فروش با قیمت بازار انجام گیرد و مهم نیست قیمت بازار چیست.
در یک بازار فعال با حجم مناسب، Market Order ها همیشه انجام میشوند ولی ممکن است قیمتی که سفارش انجام میشود، بالاتر یا پایینتر از چیزی باشد که فکر میکردیم.
برای مثال ممکن است قصد داشته باشید یک ارز دیجیتال خریداری کنید و ببینید قیمت آن 1200 ساتوشی است، حتی اگر فورا یک سفارش از نوع market order ارسال کنید، احتمال این وجود دارد که سفارش شما در قیمت 1210 ساتوشی انجام شود (به دلیل اینکه در همان لحظه ممکن است قیمت بازار تغییر کند)
سفارشات با نوع Market Orders وقتی استفاده میشود که شما قصد دارید به طور قطع سفارشتان انجام شود و برایتان مهم نیست قیمت خرید یا فروش مقداری کم یا زیاد شود.
اگر سفارش شما خرید است، قیمت خرید معادل قیمت بالاترین سفارشی که برای فروش قرار داده شده خواهد بود (Ask price) و اگر سفارش شما فروش است، فروش در کمترین قیمتی که در بازار وجود دارد انجام میگیرد (Bid Price).
ارسال سفارش Market Order معمولا هزینه معاملات را افزایش میدهد زیرا علاوه بر اینکه در اغلب موارد با قیمت بالاتر میخرید و با قیمت کمتر میفروشید، برخی از پلتفرمهای معاملاتی کارمزد بیشتری از Market Order دریافت میکنند.
2 – سفارش محدود (Limit Orders)
Limit Orders سفارشاتی هستند که در آن، خرید یا فروش در یک قیمت مشخص یا بهتر از آن انجام میشود.
سفارشات محدود ممکن است با توجه به شرایط بازار، تکمیل شوند یا نشوند. این سفارشات فقط در قیمتی که مشخص شده و یا بهتر از آن انجام میشود.
برای مثال اگر یک تریدر یک سفارش محدود برای خرید یک کریپتوکارنسی در قیمت 50.5 وارد کند، فقط زمانی که قیمت به 50.5 یا پایینتر برسد معامله انجام میشود.
و بالعکس، اگر یک تریدر یک سفارش محدود برای فروش در قیمت 50.5 وارد کند، فقط زمانی که قیمت به 50.5 یا بالاتر برسد معامله انجام میشود.
سفارش محدود برای زمانیست که شما قصد دارید در یک قیمت مناسب معامله را انجام دهید و ریسک عدم انجام معامله را میپذیرید.
3 – Stop Orders
برای این نوع از سفارشات معادل فارسی مناسبی پیدا نکردیم. Stop Order نوعی از سفارش است که به سفارش با قیمت بازار (market order) شباهت زیادی دارد. ارسال این نوع از سفارش برای خرید یا فروش در بهترین قیمت است اما فقط زمانی که قیمت به یک حد مشخص رسیده باشد.
فرض کنید قیمت فعلی یک دارایی 125 تومان است، یک معاملهگر تصمیم میگیرد یک Stop Order برای خرید در قیمت 126 تومان قرار دهد. به این ترتیب اگر قیمت آن دارایی در بازار به بیش از انواع سفارشهای معاملاتی 126 تومان برسد، سفارش معاملهگر به عنوان سفارش با قیمت بازار (Market Order) ارسال شده و در بهترین قیمت در آن لحظه انجام میشود.
در واقع Stop Orders به عنوان سفارش با قیمت بازار (Market Order) انجام میشوند با این تفاوت که شرطی برای این سفارش قرار داده میشود و فقط زمانی سفارش ارسال میشود که قیمت به یک رقم خاص برسد.
اگر قیمت مناسبی در نظر گرفته شود، این نوع سفارشات معمولا همیشه انجام میشود ولی ممکن است قیمت انجام سفارش، آن قیمتی نباشد که معاملهگر انتظار آنرا دارد.
برای سفارشات خرید، Stop Price باید بالاتر از قیمت فعلی باشد و در سفارشات فروش Stop Price باید پایینتر از قیمت فعلی بازار باشد.
از Stop Order علاوه بر اینکه برای ورود به معامله میتوان استفاده کرد، میتوان از آن برای خروج از معامله هم بهره گرفت. (این نوع سفارشات به عنوان Stop loss یا حدضرر نام دارند)
برای مثال یک معاملهگر سهام یک شرکت را در قیمت 230 تومان خریداری کرده و یک سفارش Stop loss روی 210 تومان قرار میدهد، به این ترتیب اگر قیمت آن سهام به زیر 210 تومان برسد، سفارش فروش ارسال میشود. معاملهگران از این نوع سفارشات برای محدود کردن زیانها استفاده میکنند.
4 – سفارشات Stop Limit
این نوع از سفارش، ترکیبی از Limit Order و Stop Order است. وقتی که یک معاملهگر بخواهد قیمت ارسال سفارش را به خوبی تنظیم کند از این نوع سفارشات بهره میگیرد.
بطور مثال فرض کنید یک دارایی روی 50.5 دلار معامله میشود. یک معاملهگر قیمت سفارش خرید Stop limit را روی 50.75 دلار قرار میدهد، در صورتی که قیمت به 50.75 دلار برسد و سفارش روی 50.75 دلار یا پایینتر قابل انجام باشد، سفارش ارسال میشود.
اینکار در زمانی که قصد فروش وجود دارد نیز قابل انجام است. اگر قیمت فعلی دارایی 25.25 دلار باشد و شخص بخواهد در صورتی که قیمت به زیر 25.10 دلار رسید دارایی را بفروشد، میتواند یک سفارش فروش Stop Limit روی 25.10 دلار قرار دهد. در صورتی که قیمت به 25.10 دلار رسید سفارش ارسال میشود اما سفارش فقط میتواند روی 25.10 دلار یا بالاتر ارسال شود.
در Stop Limit Order قیمت Stop و قیمت Limit میتواند تفاوت داشته باشد. بطور مثال برای خرید، یک معاملهگر میتواند قیمت سفارش خرید Stop را روی 50.75 دلار و قیمت Limit را روی 50.78 قرار دهد. در صورتی که قیمت به 50.75 دلار رسید، سفارش با قیمت 50.78 ارسال میشود.
به این ترتیب اطمینان حاصل میشود که خرید دارایی در صورتی که قیمت آن به 50.75 دلار رسید انجام میشود ولی به شرطی که بازار اجازه دهد خرید معادل یا پایینتر از قیمت 50.78 دلار صورت گیرد.
سفارشات با نوع Stop Limit Order تا زمانی که شخصی در سمت مخالف حاضر شوند در قیمت مشخص شده وارد معامله شود، در حالت معلق (pending) باقی میماند.
5 – سفارشات Market If Touched
این نوع سفارش، سفارش به قیمت بازار در صورت رسیدن به یک قیمت خاص است.
یک سفارش خرید Market If Touched پایینتر از قیمت فعلی و سفارش فروش بالاتر از قیمت فعلی قرار میگیرد. برای مثال فرض کنید قیمت یک دارایی یا سهام روی 365 تومان در حال معامله است، و یک معاملهگر سفارش خرید از نوع Market If Touched روی قیمت 355 تومان ارسال میکند. اگر قیمت به 355 یا پایینتر از آن رسید، یک سفارش با قیمت بازار ارسال میشود.
برای سفارش فروش، فرض کنید قیمت یک دارایی روی 365 تومان است. اگر سفارش فروش Market If Touched با قیمت 375 تومان ارسال شود، در صورتی که قیمت آن دارایی به 375 تومان برسد، یک سفارش فروش با قیمت بازار ارسال میگردد.
6 – سفارش Limit If Touched
این نوع از سفارشات مانند سفارشات Market If Touched است، اما به جای اینکه یک سفارش با قیمت بازار ارسال شود، یک سفارش محدود (Limit order) ارسال میشود.
در سفارشات Limit If Touched یک قیمت فعالشدن (trigger price) و یک قیمت محدود (limit price) وجود دارد.
برای مثال، فرض کنید یک دارایی روی 16.50 دلار در حال معامله است. معاملهگر یک سفارش Limit If Touched روی 16.40 دلار ارسال میکند و همینطور قیمت محدود (limit price) را هم روی 16.35 دلار قرار میدهد. اگر قیمت به 16.40 دلار یا پایینتر (trigger price) برسد یک سفارش محدود (limit order) روی قیمت 16.35 دلار ارسال میشود. از آنجایی که سفارش ارسال شده یک سفارش محدود است، خرید فقط روی قیمت 16.35 یا پایینتر از آن انجام میشود.
برای سفارش فروش، فرض کنید یک دارایی روی 16.50 دلار در حال معامله است. معاملهگر یک سفارش Limit If Touched روی 16.60 دلار ارسال میکند و همینطور قیمت محدود (limit price) را هم روی 16.65 دلار قرار میدهد. اگر قیمت به 16.60 دلار یا بالاتر (trigger price) برسد یک سفارش محدود (limit order) روی قیمت 16.65 دلار ارسال میشود. از آنجایی که سفارش ارسال شده یک سفارش محدود است، فروش فقط روی قیمت 16.65 یا بالاتر از آن انجام میشود.
جمع بندی
سفارش به قیمت بازار (market order) برای خرید و فروش سریع یک دارایی مناسب است. این سفارشات معمولا تکمیل میشوند ولی کنترلی روی قیمت آن ندارید.
سفارش محدود (limit order) برای انجام سفارش روی یک قیمت خاص یا قیمتی بهتر از آن است. (قیمت بهتر در سفارش خرید یعنی قیمت ارزانتر و در سفارش فروش یعنی قیمت بالاتر)
سفارش buy stop limit برای خرید در یک قیمت خاص یا پایینتر از آن کاربرد دارد (در یک محدوده خاص).
سفارش sell stop limit برای فروش در یک قیمت خاص یا بالاتر از آن کاربرد دارد (در یک محدوده خاص).
در سفارشات Market if touched وقتی قیمت به سطح خاصی رسید (trigger price)، یک سفارش با قیمت بازار ارسال میشود.
در سفارشات limit if touched وقتی قیمت به سطح خاصی رسید (trigger price)، یک سفارش محدود (limit order) ارسال میشود.
قصد شروع سرمایهگذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاریها انجام دهید:
برای سرمایهگذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه میشود:
انواع معامالات در بورس( معاملات خرد و بلوکی)
بیشتر معاملات در بازار بورس معاملات خرد می باشد که به صورت روزانه انجام می گیرد و هر شرکت تنها مجاز است 1 درصد کل سهام شرکت را معامله کند و اگر حجم معاملات بیش از 1 درصد باشد معاملات از حالت خرد خارج شده است.
اگر ارزش معاملات شرکتی بیش از 1 درصد باشد که معمولا از جانب اشخاص حقوقی صورت می گیرد معاملا بلوکی نام دارد که خرید یا فروش بخش بزرگی از سهام یک شرکت انجام می شود. برای معاملات بلوکی بازار جداگانه ای به نام بازار بلوک وجود دارد که خریدار و فروشنده در خارج از سیستم معاملاتی روی قیمت معامله، توافق میکنند.
برای مشاهده ی معاملات بلوکی، باید به سایت مدیریّت فناوری بورس مراجعه کنیم؛ در دیده بان این سایت، نمادهایی که کنارشان عدد ۲ زده شده، یعنی معامله بلوکی روی آنها صورت گرفته است. معاملات بلوکی معمولا دارای اثر مثبت بر بازار می باشد. از آنجایی که قیمت بلوک معامله شده بالاتر از قیمت سهم روی تابلو می باشد سهامداران انتظار افزایش قیمت سهام را دارند در نتیجه تقاضا برای آن افزایش می باشد.
معاملات بلوکی در بازار بورس
- زمانی که حجم معاملات سهام، حق تقدم یا اوراق بهادار مشارکت، حداقل 50 برابر محدودیت حجم هر سفارش در بازار عادی باشد، این معاملات را معامله بلوکی نامیده و در بازار بلوکی داد و ستد خواهند کرد.
- ارزش معاملات صورت گرفته در بازار بلوکی باید حداقل 2 میلیارد تومان باشد.
معاملات بلوکی در بازار فرابورس
- شرکتهای فرابورسی که سرمایه پایه آنها بیش از یک میلیارد تومان است، بزرگتر یا مساوی نیم و کمتر از 1% سهام پایه در نظر گرفته شده است.
- در شرکتهای فرابورسی که سرمایه پایه آنها کمتر یا مساوی یک میلیارد تومان است، بزرگتر یا مساوی و همچنین کمتر از 5% سرمایه پایه شرکت است.
معاملات بلوکی چگونه انجام میشوند؟
ابتدا فروشندگان و خریداران سهام بلوکی پیشنهادات خود را به کارگزاری های مورد نظر ارائه می دهند. سپس کارگزار مربوطه پیشنهاد را در سامانه معامله بلوک ثبت میکند و در مرحله بعد، کارگزار پذیرنده قیمت پیشنهادی را در سامانه معاملاتی میپذیرد. در صورتی که پیشنهاد فروش «با امکان تسویه خارج از پایاپای» باشد، برای کارگزار پذیرندهِ پیشنهادِ فروش، دو راهکار به وجود خواهد آمد. کارگزار پذیرنده میتواند یکی از دو شرط «صرفاً خارج از پایاپای» یا «نقدی و خارج از پایاپای» را انتخاب کند.
سرمایه گذاری در کدام بازار بهتر است؟ مسکن، اسپات یا فراکاب؟
تفاوت عمده بین بازارهای سهام مثل فراکاب و بازارهایی با درآمد ثابت (نظیر سرمایه گذاری در مسکن)، انواع اوراق بهادار معامله شده، در شیوه دسترسی به بازارها، سطوح ریسک، بازده مورد انتظار، اهداف سرمایهگذاران و استراتژیهای مورد استفاده توسط فعالان بازار است. معاملهگران بر بازارهای سهام تسلط نسبی دارند، اما در بازار مسکن چنین تسلطی وجود دارد و افزایش یا کاهش قیمت کاملا تحت تاثیر شرایط است.
درحالیکه اوراق قرضه رایجترین نمونه اوراق بهادار در بازارهایی با درآمد ثابت هستند، سرمایه گذاران انفرادی اغلب به بازارهای سهام دسترسی بهتری نسبت به بازارهایی با درآمد ثابت دارند. بازارهای سهام بازده مورد انتظار بالاتری را نسبت به بازار مسکن ارائه میدهند؛ اما ریسک بالاتری نیز دارند.
علاوه بر این سرمایهگذاران بازار سهام معمولاً نسبت به سرمایهگذاران بازار مسکن بیشتر به افزایش سرمایه علاقه دارند و استراتژیهای تهاجمیتری را دنبال میکنند. بازار سهام به طور مداوم رونق و رکود بیشتری نسبت به بازار مسکن ایجاد کرده است، اما همچنین بازده کلی بهتری نیز داشته است. در این مقاله بازارهای مالی را باهم مقایسه میکنیم و اصطلاحاتی مثل اسپات و غیره را توضیح میدهیم.
اسپات چیست و انواع سفارشات معاملاتی اسپات کدامند؟
اگر به عنوان یک فرد مبتدی به تازگی آموزش بورس را شروع کرده باشید، احتمالا از خود میپرسید که اسپات چیست؟ اسپات یک روش معاملاتی در بازارهای مالی است که به معنای عملیات تسویه آنی میباشد. معاملات اسپات چه در بازار بورس سهام ایران، چه در بازار بورس جهانی فارکس و در بازارهای کالا و انرژی نیز قابل اجرا میباشند. مانند زمانی که شما تعداد مشخصی از سهام یک شرکت را خریداری میکنید و در همان آن، مبلغ تعیین شده از سوی فروشنده را پرداخت مینمایید.
انواع سفارشهای معاملاتی در بازار اسپات شامل موارد زیر است:
در این نوع سفارش در اسپات مارکت، قیمت و میزان کاملا مشخص است.
در این نوع معامله قیمت از سوی صرافی تعیین میشود و حجم معاملات از سوی خریدار تعیین میگردد.
در این نوع معامله در اسپات مارکت، آپشنهای بیشتری وجود دارد.
این نوع سفارش، ترکیبی از دو نوع Limit order و Stop limit order است.
بازار فراکاب چیست؟ آیا سودده است یا خیر؟
واژه فراکاب عبارتی است که برای نامگذاری مختصر اسامی فرابورس، کالا، انرژی و بورس تخصیص داده شده است. بنا به اقلام مورد معامله، هر کدام از این بازارها نامگذاری شدهاند و بنابراین نحوه معامله در آنها با یکدیگر متفاوت است. در ادامه توضیح مختصری راجعبه هر یک از این 4 بازار فراکاب ارائه میدهیم.
بازار فرابورس شامل سه شاخه میشود: بازار اول، دوم و پایه. در واقع بازارهایی که از دید سازمان بورس و اوراق بهادار صلاحیت کافی را برای ورود به بازار اصلی بورس ندارند، وارد بازار فرابورس نشوند. سهامهایی که در این بازار معامله میشود، به لحاظ نوع تفاوتی با سهام مورد معامله در بازار بورس ندارند.
بازار بورس از قوانین و قواعد مشخصی پیروی میکند و همین تفاوت عمده آن با بازار فرابورس است. مورد معامله در بازار بورس شامل سهام شرکتهاست.
یکی دیگر از زیرشاخههای بازار فراکاب، بورس کالا است که مورد معامله در آن، محصولات معدنی، فلزات اساسی، فرآوردههای پتروشیمی و محصولات کشاورزی است.
در این بازار مورد معامله نفت، گاز و مشتقات آنها میباشد. در این بازار باید بین 10 تا 20 درصد ارزش معامله را پرداخته و باقی مبلغ را طی 3 روز کاری آینده پرداخت کنید. در مورد سودده بودن این بازارها، باید بگوییم همهچیز به شرایط اقتصادی، سیاسی و البته دانش و تحلیل شما بستگی دارد. اما در مقایسه با بازار مسکن، البته که هم سودمندتر است و هم نوسانات بیشتری به لحاظ قیمت دارد.
تفاوتهای بازار مسکن و بازار فراکاب
سهام، املاک و مستغلات مسیرهای مهمی به سوی ثروت برای بسیاری از ایرانیها هستند. از نظر تاریخی، بازار سهام رشد بالاتری نسبت به بازار املاک و مستغلات تجربه میکند، و این باعث میشود که راه بهتری برای رشد پول شما باشد. همچنین نوسانات سهام بیشتر از مسکن است و املاک و مستغلات را به سرمایهگذاری مطمئنتری تبدیل میکند. ضمنا سود سهام در صورت تحقق بهعنوان سود سرمایه مشمول مالیات میشود. از سوی دیگر سهام فاقد ارزش ملموس است، درحالیکه ارزش املاک و مستغلات برای مدتهای چند ماهه قابل تخمین است.
بازده بازار سهام در مقابل بازده بازار مسکن
سادهترین راه برای مقایسه سهام و املاک، بررسی عملکرد شاخص هر دو بازار است. گذشت زمان و مقایسه هر دو شاخص نشان داد که بازار فراکاب و سهام نسبت به املاک و مستغلات بهتر عمل کرده است. درحالیکه قیمت سهام بازده بالاتری دارد، مالیات بر عایدی سرمایه را نیز متحمل میشود. از سوی دیگر، مزایای مالیاتی قابل توجهی برای خرید خانه وجود دارد.
تفاوتهای کلیدی بازار فراکاب و سرمایه گذاری در مسکن
درحالیکه قیمت سهام و قیمت مسکن هر دو منعکس کننده ارزش بازار یک دارایی هستند، نباید خانه و سهام را فقط برای بازده بازار مقایسه کرد. بهعنوان مثال، سهام از نظر تاریخی نسبت به املاک و مستغلات نوسانات بیشتری دارد.
سهام نشاندهنده منافع مالکیت در یک شرکت سهامی عام است. آنها داراییهای فیزیکی و ملموس نیستند و به جز ذخیرهسازی ارزش و یک ابزار امنیتی نقدی، کاربردی ندارند. درحالیکه کل بازار سهام در طول زمان ارزش واقعی (برخلاف اسمی) را افزایش میدهد، اما تضمینی وجود ندارد که همیشه رو به رشد باشد.
سرمایه گذاری در مسکن مانند بازار فراکاب نیست. سفتهبازی اساس بازارهای سهام است اما املاک تجاری و مسکونی کارکردهای ملموسی را ایفا میکنند. مردم در خانهها زندگی میکنند. کسبوکارها در املاک تجاری فعالیت میکنند و در کل اموال فیزیکی ارزش دارند. سرمایه گذاری در مسکن و فراکاب، دو پدیده متضاد هستند.
از یک سو، ساختار ملک بهطور طبیعی ارزش خود را در طول زمان از طریق فرسودگی و استهلاک از دست میدهد. تمام کفها، سقفها و عایقها قدیمی میشوند و ارزش کمتری پیدا میکنند. اما از سوی دیگر بازارهای فراکاب با نوسانات زیادی همراه هستند و ضررها یا سودهای آنچنانی میدهند.
اما اعداد کل داستان را بیان نمیکنند. شما باید به تأثیر مزایای مالیاتی، بازده درآمد و سایر موارد موجود نیز دقت کنید.
با سقوط بورس چه اتفاقی برای بازار مسکن میافتد؟
پیامدهای سقوط بازار سهام در بازار مسکن، بسته به مقیاس سقوط، میتواند متفاوت باشد. در برخی موارد، کاهش ارزش سهام میتواند پول بیشتری را به بازار املاک و مستغلات وارد کند، زیرا سرمایهگذاران به سمت داراییهای با ریسک کمتر حرکت میکنند. سقوط طولانی مدت به احتمال زیاد به قیمت املاک آسیب میرساند، زیرا درآمدها کاهش مییابد و بانکها در اعطای وام محتاطتر میشوند.
سرمایه گذاری در مسکن چگونه است؟
سادهترین راه برای سرمایهگذاری در بازار املاک و مستغلات، خرید خانه است. اگرچه این یک تعهد قابل توجه برای سرمایهگذاران خردهفروشی معمولی است. همچنین امکان سرمایه گذاری در مسکن از طریق صندوق سرمایه گذاری املاک و مستغلات وجود دارد.
سرمایه گذاری در املاک و مستغلات چه مزایایی دارد؟
املاک و مستغلات نسبت به بازار سهام بازدهی تعدیل شده بر اساس ریسک بالاتری دارند. اگرچه قیمت مسکن به سرعت سهام رشد نمیکند، اما احتمال اینکه سرمایهگذار پسانداز خود را در سقوط ناگهانی املاک از دست بدهد، تقریبا صفر است.
از سوی دیگر، اگرچه املاک و سهام از لحاظ تاریخی عملکرد خوبی داشته اند، سهام از نظر بازده از املاک و مستغلات پیشی میگیرد. از طرف دیگر، سهام قلهها و درههای بیشتری را تجربه کردهاند که آنها را به سرمایهگذاری پرریسکتری تبدیل میکند.
اخبار مرتبط
- صندوق شاخصی «آرام» مفید فردا پذیرهنویسی میشود
- قیمتها در انتظار مذاکرات
- پیشواز نوروز با چهار پیشران
- بررسی افشای اطلاعات ناشرین در یک نگاه
- پیشبینی رییس سازمان بورس از آینده شاخص
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
سفارش روز سهام چیست؟
سفارش روز، سفارشی برای خرید یا فروش اوراق بهادار است که اگر تا پایان همان روز معاملاتی اجرا نشود به صورت خودکار منقضی میشود.
به گزارش ایبِنا، سفارش روز فقط برای همان روز مناسب است و اگر اجرا نشود، لغو خواهد شد. بر اساس این گزارش، چنانچه در طول معاملات روزانه بازار، محدودیت یا قیمت مشخص شده از سوی سرمایه گذار اتفاق نیفتد، سفارش او انجام نخواهد شد. سفارش روز یکی از انواع مختلف سفارشهایی است که تعیین میکند دستور سفارش خرید یا فروش، چه مدت باز باقی بماند.
به طور مثال، نوع دیگری سفارش وجود دارد که سفارش بدون محدودیت زمانی یا Good Till Canceled-GTC نامیده می شود. در این سفارش تا زمانی که شما دستور به توقف سفارش ندهید، سفارش خرید یا فروش شما در سامانه معاملاتی بورس فعال باقی می ماند و تنها به صورت دستی توسط کارگزار لغو خواهد شد.
در حالی که نوع دیگر سفارش به نام اجرا بیدرنگ یا ابطال Immediate Or Cancel-IOC وجود دارد که طبق آن تمام یا بخشی از سفارش باید به سرعت اجرا شود و در غیر این صورت مابقی سفارش لغو خواهد شد.
در دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات، سفارش روز اینگونه تعریف شده است: «سفارشی است که اعتبار آن در پایان روز معاملاتی به اتمام می رسد و به صورت خودکار از سامانه معاملات حذف میشود» هنگام ثبت سفارش، خریدار یا فروشنده سهم ملزم به مشخص کردن نوع سفارش خود است. طبق این دستورالعمل اجرایی سرمایه گذاران میتوانند انواع مختلف سفارش را در سامانه معاملاتی بورس ثبت کنند.
دیدگاه شما