اوراق با درآمد ثابت چیست؟

نمودار1.مقایسۀ اوراق با درآمد ثابت با سهام

اوراق بهادار با درآمد ثابت

اوراق بهادار با درآمد ثابت یا Fixed-Income Security نوعی سرمایه گذاری به حساب می‌آید که بازده ای آن به شکل پرداخت های ثابت دوره‌ای و بازده نهایی اصل سرمایه در زمان سررسید است.

بر خلاف اوراق بهادار با درآمد متغیر، جایی که در آن پرداخت ها بر اساس معیار مبنایی چون نرخ های سود کوتاه مدت تغییر می‌نماید، پرداخت های اوراق بــهادار با درآمــد ثابــت از قبل مشخص است و یک نرخ ثابـت دارد.

توضیحات مدیر مالی در مورد اوراق بهادار با درآمد ثابت

مثالی از اوراق بهادار با درآمـد ثابـــت می‌تواند نرخ ثابت ۵ درصدی اوراق قــرضه باشد که در آن یک سرمایه گذاری ۱۰۰۰ دلاری به پرداخت سالانه ۵۰ دلار تا موعد سررسید، زمانی که سرمایه گذار ۱۰۰۰ دلار خود را پس خواهد گرفت، منجر می‌شود. این نوع از دارایی‌ها عموماً بازده کمتری ارائه می‌دهند زیرا ریسک کمی دارند و درآمد را تضمین می‌نمایند.

در اقتصاد اسلامی پرداخت سود ثابت به یک سرمایه گذاری ربا به حساب می‌آید اوراق با درآمد ثابت چیست؟ و جایز نیست. به همین معمولاً تمامی اوراقی که درآمد ثابت دارند، نرخ سود علی‌الحساب تضمین شده ارائه می‌کنند و در تاریخ سررسید چنانچه شرکت ناشر اوراق، بتواند سود بالاتری از محل سرمایه جمع آوری شده به دست آورد، سرمایه گذاران را در بخشی از آن سود مطابق با قانون سهیم می‌کند و مابه‌التفاوت سود پرداخت شده و سود نهایی را در تاریخ سررسید به دارندگان اوراق می‌پردازد.

اوراق بهادار با درآمد ثابت از تعریف تا معرفی انواع آن

همانطور که می‌دانید سرمایه‌گذاری در بازار بورس، گزینه‌ای بسیار مناسب برای افراد دارای روحیه ریسک پذیری بالا می‌باشد. اما آیا روشی وجود دارد که افرادی که اهل ریسک نیستند نیز بتوانند به بازار بورس راه یابند؟ آیا راهی وجود دارد که علاوه بر حفظ اصل سرمایه سرمایه‌گذاران، سودهایی را نیز برای آنها رقم بزند؟ برای پاسخ به این سوال‌ها می‌بایست شما را با اوراق بهادار با درآمد ثابت که یکی از بهترین راهکارهای سرمایه‌گذاری با پرداختی‌های با بازه زمانی از پیش تعیین شده است، آشنا سازیم. اگر شما نیز به دنبال آشنایی با این روش سرمایه‌گذاری کم ریسک هستید، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را از دست ندهید.

اوراق بهادار با درآمد ثابت چیست؟

اوراق بهادار با درآمد ثابت (Fixed-Income Security) نوعی روش سرمایه‌گذاری بوده که در آن فرد سرمایه‌گذار در تاریخ‌های مشخص، مبالغی را دریافت می‌نماید. این روند تا زمان پایان تاریخ سررسید این اوراق ادامه خواهد داشت. در تاریخ سررسید نیز اصل مبلغ سرمایه‌گذاری شده توسط فرد به وی بازگردانده می‌شود.

در واقع، در این سبک از سرمایه‌گذاری یک جریان درآمدی برای فرد ایجاد می‌گردد و در پایان نیز اصل مبلغ سرمایه به وی بازگردانده می‌شود. توجه داشته باشید که عبارت ثابت در عنوان این اوراق، به معنای دریافتی‌های با مقادیر ثابت نیست. بلکه به جنبه اجباری بودن برنامه زمانی پرداخت‌ها اشاره دارد. بازده این اوراق نسبت به سهام کمی کمتر بوده و در مقایسه با سپرده‌های بانکی، اندکی بیشتر است.

اوراق بهادار با درآمد ثابت را می‌توان یکی از ابزارهای بر پایه بدیهی دانست. به عبارتی، این اوراق نوعی قرض به دولت و یا بانک‌ها بوده که آنها نیز در قبالش، سودهایی کوپنی به سرمایه‌گذاران پرداخت و در پایان نیز اصل مبلغ را به آنها باز می‌گردانند. سرمایه‌گذارانی که به دنبال تحمل ریسک کمتر و برخورداری از جریان تضمین شده نقدینگی هستند، از این اوراق به شدت استقبال می‌نمایند.

مزایای ‌سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت

همانطور که گفتیم، اوراق بهادار با درآمد ثابت را می‌توان یک روش سرمایه‌گذاری تقریبا بدون ریسک به حساب آورد. از اصلی‌ترین مزایای این اوراق می‌توان به اولویت پرداخت پول دارندگان آن در زمان انحلال یا ورشکستگی یک شرکت اشاره کرد. علاوه بر این، 3 مورد دیگر از مزایای کلیدی این اوراق عبارتند از:

1. سرمایه گذاری مطمئن با درجه ریسک بسیار پایین

اوراق بهادار با درآمد ثابت را می‌توان یکی اوراق با درآمد ثابت چیست؟ از کم ریسک‌ترین گزینه‌ها جهت سرمایه‌گذاری به حساب آورد. در این روش به دلیل سرمایه‌گذاری در بخش‌های مطمئن و با ریسک پایین، نوسانات و نرخ سود کم می‌باشد. از این رو می‌توان ریسک آن را نیز به همان نسبت پایین دانست.

2. حفظ اصل سرمایه ضمن برخورداری از پرداخت سودهای دوره ای

سرمایه‌گذاران در حوزه اوراق با درآمد ثابت، علاوه بر دریافت مبالغی در دوره‌های معین، در تاریخ سررسید این اوراق نیز اصل سرمایه خود را دریافت می‌نمایند. از این رو، از یک جریان درآمدی تقریبا بدون ریسک بهره خواهند برد. همچنین معین بودن زمان سررسید نیز به افراد این امکان را می‌دهد که برای سایر سرمایه‌گذاری‌های مورد نظر خود در آینده نیز یک برنامه زمانی مشخص داشته باشند.

3. تضمین اعتبار و بازگشت سرمایه

کلیه اوراق با درآمد ثابت، توسط شرکت‌هایی اعتبارسنجی می‌گردند. این امر به سرمایه‌گذاران این امکان را می‌دهد که انتخاب بهتری با توجه به ثبات اقتصادی هر یک از آنها داشته باشند. علاوه بر این، با توجه به اینکه دولت پرداخت این اوراق را تضمین می‌کند، بازگشت سرمایه افراد نیز امری بدون ریسک و قطعی خواهد بود.

معایب و ریسک‌های ‌اوراق بهادار با درآمد ثابت

همانطور که گفته شد، این اوراق کمترین میزان ریسک را دارند اما این امر به معنای صفر بودن درجه ریسک آنها نیست. در واقع هر نوع سرمایه‌گذاری ریسک‌های احتمالی خود را خواهد داشت. اوراق بهادار با درآمد ثابت نیز از این قاعده مستثنی نیستند. از جمله اصلی‌ترین ریسک‌های این اوراق می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1. ریسک مربوط به تورم

یکی از ریسک‌های اوراق با درآمد ثابت را می‌توان، نرخ تورم دانست. در واقع ممکن است شرایط به گونه‌ای پیش رود که نرخ بهره پرداختی، نتواند نرخ تورم را پوشش دهد و این امر برای سرمایه‌گذاران مشکل ساز گردد.

2. ریسک مربوط به نرخ بهره

به طور معمول، بین نرخ بهره و ارزش اوراق بهادار با درآمد ثابت، رابطه‌ای معکوس حاکم است. به عبارتی، با کاهش نرخ بهره، سرمایه‌گذاران تمایل به خروج پول خود از بانک را خواهند داشت. در این شرایط، سرمایه‌گذاری ایمن در بورس مورد استقبال بیشتری قرار خواهد گرفت. از این رو، با کاهش نرخ بهره، به ارزش اوراق با درآمد ثابت افزوده خواهد شد و بالعکس.

3. ریسک مربوط به وقایع غیر منتظره

رویدادهای غیرمنتظره همچون سیل، جنگ، زلزله و… می‌توانند ارزش اوراق با درآمد ثابت را تحت تاثیر قرار دهند. البته این امکان وجود دارد که رویداد مربوطه تنها در یک بخش خاص اتفاق بیافتد و ارزش اوراق آن بخش را تحت تاثیر قرار دهد.

انواع ‌اوراق بهادار با درآمد ثابت

به طور کلی، اوراق بهادار با درآمد ثابت به دو دسته اوراق بدهی و گواهی سپرده قابل تقسیم می‌باشند. البته در این بین، اوراق بدهی رایج‌تر از دسته دیگر بوده و از محبوبیت بیشتری نیز برخوردار هستند. به طوری که در بسیاری کشورهای دنیا، اکثر سرمایه‌گذاران پول اوراق با درآمد ثابت چیست؟ اوراق با درآمد ثابت چیست؟ خود را به طور معمول به خرید اوراق بورسی با ریسک کم و همینطور اوراق بدهی اختصاص می‌دهند. در ادامه با هر دو نوع اوراق با درآمد ثابت به طور کامل آشنا خواهیم شد.

1. اوراق بدهی

اوراق بدهی را می‌توان یکی از رایج‌ترین انواع اوراق با درآمد ثابت دانست. به طور معمول این اوراق با هدف تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی انتشار می‌یابند. به عبارتی، شرکت‌ها و دولت‌ها با فروش این اوراق به عموم مردم، به نوعی از آنها وام گرفته و از این طریق منابع مالی مورد نیاز خود جهت اجرای پروژه‌ها را تامین می‌نمایند.

لازم است به این نکته اشاره کرد که سرمایه‌گذاران اوراق بدهی، سهمی در مالکیت شرکت‌ها ندارند. از این رو، حق رای در تصمیم گیری‌های شرکت را نیز نخواهند داشت. این احتمال وجود دارد که اوراق بدهی کوپن پرداخت سود داشته باشند. در این صورت، می‌بایست در بازه‌های زمانی مشخصی به دارندگان این اوراق، مقادیر از پیش تعیین شده‌ای پرداخت گردد.

اوراق بدهی به دو دسته اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت و اوراق قرضه با نرخ بهره شناور تقسیم می‌گردد. از جمله مشخصه‌های مشترک تمامی انواع اوراق بدهی می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

• تاریخ سررسید
• ارزش اسمی
• قیمت فروش
• بازده تا تاریخ سررسید (YTM)
• ارزش اسمی
• نرخ سود اسمی

در ادامه، به منظور آشنایی با انواع اوراق بدهی، ابتدا شما را با تعریف اوراق قرضه آشنا ساخته و سپس به تشریح هر یک از انواع اوراق بدهی خواهیم پرداخت.

اوراق قرضه چیست؟

طبق ماده 52 اصلاحیه قانون تجارت، تعریف اوراق قرضه به شرح زیر می‌باشد:

“ورقه قرضه، ورقه قابل معامله‌ای است که معرف مبلغی وام است با بهره معین که تمام یا اجزای آن در موعد معین باید مسترد گردد.”

به عبارتی، شرکت‌ها با انتشار این اوراق به نوعی از عموم مردم وام گرفته و منابع مورد نیاز خود را تامین می‌نمایند. در واقع، با این روش، شرکت‌ها مبالغ بالایی را از تعداد زیادی سرمایه‌گذار قرض نموده که هر کدام از آنها تنها بخش کوچکی از اوراق را خریداری نموده‌اند.

سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه در مقایسه با سهام از ریسک کمتری برخوردار می‌باشد و این یک مزیت بزرگ برای این اوراق به حساب می‌آید. البته باید اشاره کرد که این اوراق برخلاف دیگر اوراق، معافیت مالی نداشته و شاید بتوان این را نیز یکی از اصلی‌ترین معایب آن به شمار آورد.

اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت

از انواع اوراق قرضه با نرخ بهره ثابت می‌توان به اوراق قرضه قابل تبدیل، اوراق قرضه رهنی، اوراق قرضه درآمدی، اوراق قرضه تضمین شده و… اشاره نمود.

اوراق قرضه با نرخ بهره شناور

منظور از شناور بودن نرخ بهره در این اوراق آن است که در بازه‌های زمانی مختلفی (به طور معمول هر سه ماه یکبار) نرخ بهره این اوراق مجددا مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. بانک‌ها اینگونه اوراق را منتشر کرده و تحت عنوان گواهی سپرده با نرخ شناور از آنها یاد می‌شود.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت را می‌توان نوعی اوراق قرضه دانست که جهت اجرای طرحی معین از طریق عرضه عمومی واگذار می‌گردد. دارندگان این اوراق به نسبت مبلغ اسمی سود حاصل از اجرای طرح ها در آن سهیم می‌شوند.

این اوراق می‌توانند به هر دو صورت بی نام و یا با اوراق با درآمد ثابت چیست؟ نام باشند. به طور کلی، اوراق مشارکت بورسی با نام بوده و اوراق غیر بورسی از جمله اوراق بی نام به حساب می‌آیند. قیمت، طول دوره سرمایه‌گذاری و همینطور هدف از انتشار این اوراق معین می‌باشد.

اوراق مشارکت خود به دو دسته زیر قابل تقسیم می‌باشند:

1. اوراق مشارکت ساده

به طور کلی، اکثر اوراق منتشر شده در ایران جز دسته اوراق مشارکت ساده به حساب می‌آیند. این اوراق می‌توانند بی نام و یا با نام باشند. معاملات این اوراق طبق مکانیزم‌های حقوقی مشخصی که تضمین بازپرداخت اصل و سود ورقه را پیش بینی نموده‌اند، انجام می‌گردد.

این اوراق پس از انتشار، غیر قابل تغییر می‌باشند. دارندگان این اوراق در یک طرح اجرایی مشخص سهیم بوده و در زمان سررسید، دارندگان و منتشر کنندگان آن، ضمن دریافت سودهای حاصل از اجرای طرح‌های مربوطه، اصل سرمایه خود را نیز دریافت می‌نمایند. به این ترتیب، ارتباط آنها با شرکت ناشر از آن پس پایان می‌یابد.

2. اوراق مشارکت مرکب

انتشار اوراق مشارکت مرکب، به وسیله شرکت‌های سهامی عام صورت می‌گیرد. این اوراق، به دو نوع اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام یا اوراق مشارکت قابل تبدیل با سهام تقسیم بندی می‌گردند. در نوع اول، اوراق در تاریخ سررسید نهایی خود با سهام سایر شرکت‌های پذیرش شده در بورس تعویض می‌شوند. در نوع دوم نیز، با فرا رسیدن زمان سررسید و یا افزایش سرمایه، اوراق به سهام شرکت‌های منتشر کننده اوراق تبدیل می‌گردند. (همانطور که ذکر شد، این نوع از اوراق مشارکت مرکب، در صورت افزایش سرمایه شرکت قابل انتشار می‌باشند.)

لازم است توجه داشته باشید که به طور معمول این نوع اوراق در ایران منتشر نمی‌گردند.

2. گواهی سپرده

علاوه بر اوراق بدهی، گواهی سپرده نیز یکی از انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت به حساب می‌آید. گواهی سپرده، توسط بانک‌ها منتشر و عرضه می‌شود و تضمین اصل سپرده و سودهای پرداختی نیز به عهده خود بانک می‌باشد.

سرمایه‌گذاران سودهای خود را از طریق کوپن‌های گواهی سپرده و به صورت دوره‌ای دریافت می‌نمایند. این گواهی‌ها دارای تاریخ سررسید و نرخی ثابت برای سود هستند و به شخص دارنده یا حامل، این اجازه را می‌دهند که سود سپرده را مسترد نماید.

دو نوع گواهی سپرده عبارتند از:

• گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری عام

این نوع گواهی به سپرده‌هایی گفته می‌شود که با سررسید مشخص نزد بانک‌ها افتتاح می‌شوند. بانک‌ها نیز در قبال دریافت این سپرده‌ها، گواهی تحت عنوان گواهی سپرده مدت دار ویژه سرمایه‌گذار عام صادر می‌نماید. این نوع گواهی دربردارنده شرایط قرارداد سپرده گذاری بود و می‌تواند به صورت با نام و یا بی نام باشد.

• گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری خاص

این نوع گواهی به سپرده‌هایی اطلاق می‌گردد که بانک به منظور تامین منابع مالی اجرای پروژه‌های ساختمانی، خدماتی، تولیدی و… افتتاح می‌نمایند. این نوع گواهی‌ها نیز دارای سررسیدی مشخص می‌باشند.

جمع بندی

در این مقاله سعی شد تا شما را با اوراق بهادار با درآمد ثابت آشنا سازیم. دریافتیم که این اوراق از ریسک بسیار پایینی برخوردار بوده و ضمن حفاظت از سرمایه اصلی سرمایه‌گذاران، سودهایی را نیز به صورت دوره‌ای برای آنها به ارمغان می‌آورد. از این رو چنانچه به دنبال تجربه ریسک‌های بالا نیستید، خرید این اوراق می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای شما باشد.

امیدواریم این مقاله برای شما خوانندگان گرامی مفید واقع شده باشد. پیشنهاد می‌کنیم چنانچه سوالی در خصوص این اوراق و یا تجربه‌ای از استفاده از آن را دارید، در قسمت دیدگاه با ما در میان بگذارید.

در پایان لازم دیدیم تا با توجه به استقبال روز افرون افراد جامعه از بورس و اهمیت مبحث انتخاب کارگزار، شما را با اوراق با درآمد ثابت چیست؟ یکی از شناخته شده ترین کارگزاران بازار سرمایه آشنا سازیم. پیشنهاد ما به شما کارگزاری مدبر آسیا است. این کارگزاری با دارا بودن تیمی فعال و با تجربه، آماده است تا شما را در مسیر پر نشیب و فزار سرمایه‌گذاری در بورس همراهی کند. می‌توان گفت کارگزاری مدبر آسیا، سقف خواسته‌های شما از یک کارگزار را برآورده ساخته و بدون شک بالاترین کیفیت خدمت رسانی را در این کارگزاری تجربه خواهید نمود.

اوراق بهادار با درآمد ثابت چیست؟ (معرفی و شرح کامل انواع آن)

هدف از انتشار این مقاله بیان “اوراق بهادار با درآمد ثابت چیست؟ (شرح کامل انواع آن)” می باشد. فعالان بازار بورس برای اینکه سرمایه گذاری موفق در بازار بورس داشته باشید باید بدانید از چه روش هایی می توان در این بازار سرمایه گذار کرد از سود آن بهره مند شوند.

سرمایه گذارانی که قصد خرید اوراق بهادار با درآمد ثابت (Fixed-Income Security) را دارند، در بازه های زمانی معینی مبالغی را دریافت و در تاریخ سررسید می توانند اصل سرمایه خود را دریافت می کنند. این نوع سرمایه گذاری در بازار بورس مناسب برای افراد ریسک گریز می باشد زیرا ریسک این سرمایه گذاری بسیار پایین بوده.

منظور از اوراق بهادار با درآمد ثابت چیست؟

همانطور که در ابتدای مطلب اشاره شد، اوراق بهادار با درآمد ثابت به این معناست که سرمایه گذار در تاریخ های مشخصی مقادیری را دریافت می نمایند و در تاریخ سر رسید می تواند کل سرمایه خود را دریافت کند. واژه ثابت در اوراق بهادار با درآمد ثابت به این معنا نیست که مقادیر دریافتی ثابت باشد خیر!! بلکه به معنای برنامه زمانی پرداخت‌های اجباری اشاره دارد. در ادامه شما را با انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت آشنا می کنیم.

معرفی انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت

اوراق بهادار با درآمد ثابت به دو دسته اوراق بدهی و گواهی سپرده تقسیم می شوند و اوراق بدهی رایج ترین آنها می باشد این نوع سرمایه گذاری به دلیل ریسک پایین از محبوبیت خاصی نزد سرمایه گذاران برخوردار می باشد. در ادامه به به شرح کامل آنها می پردازیم.

اوراق بدهی چیست؟

یکی از انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت ، اوراق بدهی می باشد. سرمایه گذاران با خرید این نوع اوراق بهادار به منظور دریافت سود بگونه ای به شرکت های بزرگ وام می دهند. با خرید اوراق بدهی، شرکت ها و نهادها می توانند بودجه مورد نیاز جهت اجرای طرح های خود را تامین نمایند

همه انواع اوراق بدهی خصوصیات مشابهی نظیر : تاریخ سررسید ،ارزش اسمی ، نرخ سود اسمی ، قیمت فروش و نرخ سود تا سررسید (YTM) دارند. اوراق قرضه با نرخ بهره‌ ثابت و اوراق قرضه با نرخ بهره شناور از انواع اوراق بدهی می باشد. منظور از اوراق قرضه ، ورقه قابل معامله ای است که معرف مبلغی وام است با بهره معین که تمام یا اجزای آن در موعد معین باید مسترد گردد.

اوراق قرضه رهنی ، اوراق قرضه قابل تبدیل ، اوراق قرضه درآمدی ، اوراق قرضه تضمین شده از انواع اوراق قرضه با نرخ ثابت می باشند.

در بیشتر اوراق قرضه، نرخ بهره عموما در بازه های زمانی 3 ماهه مورد تجدید نظر قرار می گیرد و زیر مجموعه اوراق قرضه با نرخ شناور محسوب می شوند. سرمایه گذاران می توانند از طریق بانک ها در اوراق بهادار با نرخ شناور سرمایه گذاری کنند که به آنها گواهی‌ سپرده با نرخ شناور می‌‌‌گویند.

جالب است که بدانید افراد با خرید اوراق قرضه شرکت های بورسی، ریسک کمتری را در مقابل سرمایه‌گذاری در سهام همان شرکت‌ها می پذیرند. اغلب اوقات شرکت های بورسی جهت تامین مالی از طریق اوراق بدهی اقدام به انتشار اوراق قرضه می نمایند. البته سرمایه گذاران باید بدانند که اوراق قرضه بر خلاف دیگر انواع اوراق، از پرداخت مالیات معاف نبوده.

اوراق مشارکت خود به دو دسته : اوراق مشارکت ساده ، اوراق مشارکت مرکب تقسیم می گردد. بطور کلی می توان گفت اوراق مشارکت نوعی اوراق قرضه می باشد که انتشار آن صرفا برای پروژه های خاص انجام می شود. مالکین این اوراق به مقدار متناسبی در مبلغ اسمی سود حاصل از اجرای پروژه سهیم می شوند.

در بیشتر موارد اوراق مشارکت به مبلغ اسمی صادر شده و بی نام می باشند و کوپن حداقل سود تضمین شده را دارا می باشند.

1. منظور از اوراق مشارکت ساده چیست؟

از رایج ترین اوراق مشارکت می توان به اوراق مشارکت ساده اشاره نمود. معامله این نوع اوراق مشارکت معمولا بر اساس بازپرداخت اصل و سود قوانین حاکم بر این اوراق پیش بینی نموده، صورت می گیرد.

این نوع اوراق مشارکت پس از منتشر شدن قابل تغییر نمی باشد و در آخر سرمایه گذار می تواند در پایان سر رسید اصل پول خود را به همراه سود سرمایه گذاری را درخواست نماید به عبارتی شما با خرید اوراق مشارکت ساده به نوعی در یک پروژه ای شریک شده اید و پس از اتمام آن اصل سرمایه و سود خود را دریافت می نمایید.

2. اوراق مشارکت مرکب

اوراق مشارکت مرکب خود به دو دسته اوراق مشارکت قابل تبدیل با سهام و اوراق مشارکت قابل تعویض به سهام تقسیم می شود.

الف ) اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام : معمولا شرکت های سهامی عام این اوراق را منتشر می نمایند. سرمایه گذار در اوراق مشارکت قابل تبدیل به سهام ، می تواند در ازای دریافت سرمایه و سود خود ، اوراق مشارکت دریافت نماید.

البته این نوع اوراق مشارکت با افزایش سرمایه همراه بوده از این رو شرکت باید افزایش سرمایه دهد تا بتوانید این نوع اوراق را منتشر نماید و تا زمانی که دارندگان این نوع سهام، تصمیم به تبدیل اوراق به سهام شرکت را بگیرند مهلت دارند افزایش سرمایه دهد.

ب) اوراق مشارکت قابل تعویض با سهام : معمولا شرکت های سهامی عام این نوع اوراق را منتشر می نمایند و در سررسید نهایی با سهام سایر شرکت‌های پذیرفته شده در سازمان بورس اوراق بهادار تعویض می‌شود.

یکی از انواع اوراق بدهی ، اوراق قرضه اسلامی و یا صکوک می باشد. این نوع اوراق قرضه مبتنی بر دارایی با درآمد ثابت و یا متغیر بر اساس اول شریعت در بازار ثانویه قابل معامله می باشد. اوراق خزانه و اوراق اجاره از انواع اوراق بهادار محسوب می شوند.

به منظور ایجاد سیستم بانکداری اسلامی، صکوک یا اوراق قرضه اسلامی روی کار آمد زیرا اوراق قرضه ی مبتنی بر قرض با بهره از نظر شرع و اسلام حرام و ربا محسوب می گردد. بنابراین نمی توان در کشور های اسلامی به منظور تامین مالی شرکت ها از این اوراق استفاده نمود.

1. اوراق خزانه (اسلامی)

اوراق خزانه یکی از انواع صکوک می باشد که انتشار آن به منظور تامین کننده مالی دولت و با اوراق با درآمد ثابت چیست؟ حمایت و پشتیبانی تام دولت انجام می شود. دولت قیمت اوراق خزانه را پایین تر از مبلغ اسمی به سرمایه گذاران می فروشد.

سرمایه ای که از طریق انتشار اوراق قرضه تامین می شود صرف تسویه بدهی های شرکت می شود و سود پرداختی ندارد. دولت جمهوری اسلامی ایران به دلایل شرعی اقدام این اوراق را صادر نموده و غیر مستقیم به طلبکاران غیردولتی واگذار می شود.

2. اوراق اجاره (صکوک اجاره)

اصلی ترین اوراق صکوک ، اوراق اجاره می باشد. سرمایه گذاران با خرید این اوراق بهادار مالک بخشی از دارایی شرکت البته به صورت مشاع می شوند. سود حاصل از این معامله مطابق با قرارداد اجاره به مصرف کننده واگذار می گردد.

اوراق اجاره بر اساس نوع عقد و نوع بانی و همچنین هدف انتشار به سه دسته تقسیم می شود.

الف ) بر اساس نوع بانی : اوراق اجاره بر حسب نوع بانی به دو دسته شرکتهای عادی و موسسات مالی تقسیم می شوند.

ب) بر حسب عقد : اوراق اجاره بر اساس عقد به دو دسته اوراق اجاره به شرط تملیک و اجاره عادی تقسیم می شود.

پ) بر اساس هدف انتشار : اوراق اجاره بر اساس هدف انتشار به سه دسته اوراق اجاره تأمین نقدینگی، اوراق اجاره رهنی و اوراق اجاره تأمین دارایی تقسیم می شود.

گواهی سپرده چیست؟

یکی از انواع اوراق بهادار با درآمد ثابت ، گواهی سپرده (Certificate Of Deposit) می باشد. این نوع گواهی سپرده امکان بهره مندی از سود سپرده را به شخص حامل می دهد. بانک ها وظیفه توزیع و انتشار این نوع اوراق بهادار را بر عهده دارند و دارای تاریخ سررسید و یک نرخ سود ثابت است.

سرمایه گذاران سود خود را در این نوع اوراق بهادار از طریق کوپن های گواهی سپرده دریافت می نمایند. و تضمین اصل سپرده و همچنین سود های پرداختی توسط بانک ها صورت می گیرد.

گواهی سپرده به دو دسته سپرده مدت دار ویژه سرمایه گذار عام و گوهی سپرده مدت دار ویژه سرمایه گذاری خاص تقسیم می شود که در ادامه به شرح آن می پردازیم.

• گواهی سپرده اوراق با درآمد ثابت چیست؟ مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری عام

سپرده ای که با سررسید مشخص در شعب بانکی افتتاح می گردد، گواهی مدت دار ویژه گفته می شود. این نوع اوراق بهادار با درآمد ثابت عموما با نام بوده و تمام شرایط عمده قرارداد سپرده‌گذاری در آن ذکر می‌گردد.

• گواهی سپرده مدت‌دار ویژه سرمایه‌گذاری خاص

به سپرده ای که به منظور تامین مالی طرح های تولیدی، ساختمانی ، تجهیز منابع و خدمات در بانک ها با سررسید مشخص افتتاح میشود، گواهی سپرده مدت دار ویژه سرمایه گذاری خاص می گویند.

در این مقاله به توضیح کامل اوراق بهادار با درآمد ثابت و انواع آن پرداختیم. امیدوارم که با مطالعه این مطلب اطلاعات کافی و مفیدی را در رابطه با این موضوع کسب نمایید و بتوانید بهترین مورد برای سرمایه گذاری انتخاب کنید.

بهترین جایگزین سپرده بانکی؛ صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت (Fixed Income)

میزان سرمایه هر یک از ما محدود است و به همین دلیل امکان سرمایه‌گذاری در کارهای بزرگ را نداریم. صندوق‌های سرمایه‌گذاری فعالیت خودشان را آغاز کرده‌اند تا با جمع شدن سرمایه‌های کوچک بتوان سرمایه‌ای بزرگ تشکیل داد. در این مطلب می‌خواهیم شما را با مفهوم صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت و مزایای آن آشنا کنیم.

تعریف صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت

صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت نوعی از صندوق های سرمایه گذاری است که همه افراد حقیقی و حقوقی می‌توانند با سرمایه‌گذاری در آن بصورت دوره‌ای سود دریافت کنند. سیاست سوددهی صندوق‌های سرمایه گذاری با درآمد ثابت معمولا پرداخت سود بصورت یک ماهه یا سه ماهه است و اگر به غیر از این باشد این موارد در امید نامه صندوق ذکر می‌شود.

دریافت سود بیشتر از بانک، نقدشوندگی بالا و حفظ ارزش دارایی مهمترین مزیت‌های صندوق سرمایه‌گذاری درآمد ثابت است.

برای انتخاب بهترین صندوق با درآمد ثابت باید به کارنامه صندوق در سال‌های قبل و میزان بازدهی آن توجه کرد.

صندوق‌های با درآمد ثابت نسبت به دیگر صندوق‌ها ریسک کمتری دارند و میزان سود آن‌ها در مقایسه با دیگر انواع صندوق، کمتر است. بنابراین صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت را می‌توان به عنوان یکی از روش‌های مطمئن سرمایه‌ گذاری به حساب آورد.

سرمایه‌گذاری در صندوق‌های درآمد ثابت مناسب افرادی است که تمایل به سپرده‌گذاری در بانک دارند و نمی‌خواهند ریسک زیادی را بپذیرند. علاوه بر این محاسبه سود سپرده بانکی به صورت ماه‌شمار است. یعنی برای این که به سپرده سود تعلق بگیرد، باید سرمایه حداقل یک ماه در حساب بماند اما صندوق‌های سرمایه‌گذاری چنین محدودیتی ندارند و سرمایه‌گذار در هر زمان می‌تواند اصل سرمایه به علاوه سود سپرده‌گذاری را برداشت کند.

نحوه عملکرد صندوق‌ های سرمایه گذاری با درآمد ثابت

متداول‌ترین شیوه دسته‌بندی صندوق‌های سرمایه گذاری بر مبنای ترکیب دارایی صندوق‌ها است. که بر این اساس صندوق‌های سرمایه گذاری به سه دسته صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت، سهامی و مختلط تقسیم می‌شوند.

سرمایه‌گذاری در صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت، حداقل ریسک را دارد؛ چون این نوع صندوق‌های سرمایه‌گذاری حداقل 70 درصد و حداکثر 95 درصد از سرمایه خود را روی اوراق مشارکت، سپرده‌های بانکی، گواهی سپرده بانکی و سایر اوراق بهادار با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند. لازم به ذکر است سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار از امن‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری است؛ زیرا بانک‌ها پشتوانه پرداخت این اوراق هستند و سود آنها مشخص است و سود آن در زمان تعیین شده پرداخت می‌شود. باقی مانده سرمایه صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت به میزان حداقل 5 درصد و حداکثر 30 درصد در بازار سهام سرمایه‌گذاری می‌شود.

اوراق با درآمد ثابت	سهام
70 الی 95 درصد	5 الی 30 درصد

برای مشاهده جدیدترین تحلیل ها، اخبار، مقالات و بازدهی صندوق های سرمایه گذاری به وب سایت سیگنال مراجعه و یا اپلیکیشن سیگنال را دریافت نمایید.

نمودار زیر نشان‌دهنده ترکیب دارایی نمونه‌ای از صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت است:

برای خرید صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت چقدر سرمایه لازم است؟

برای شروع باید با مفهوم واحد سرمایه‌گذاری و یا یونیت (Unit) که کوچکترین جز سرمایه‌گذاری در یک صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت است، آشنا شویم. هر واحد سرمایه‌گذاری قابل خرید و فروش (صدور و ابطال) است و ویژگی‌های مشابهی با سهام درشرکت‌ها دارد.

یعنی ممکن است ارزش هر واحد سرمایه‌گذاری در بازه‌های مختلف تغییر کند. برای استفاده از مزایای صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت باید حداقل یک واحد سرمایه‌گذاری تهیه کرد. معمولا قیمت هر واحد سرمایه‌گذاری در صندوق‌های بادرآمد ثابت غیر قابل معامله در حدود 100 هزارتومان است.

مزایای صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت چیست؟

مزایای صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت عبارتند از:

• ریسک کم
• دریافت سود روزشمار
• پرداخت سودی ثابت که معمولا بیشتر از سود پرداختی توسط بانک‌ها است
• نقدشوندگی سریع
• حفظ ارزش سرمایه در مقابل تورم

سرمایه‌گذاری همیشه همراه با ریسک و هیجان است و برای افراد با ریسک‌پذیری پایین کار بسیار سختی است. صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت کمترین ریسک ممکن را دارد و سودی بیشتر از سپرده‌های بانکی نصیب سرمایه‌گذار می‌کند.

همچنین صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت اکثرا ضامن نقدشوندگی و جبران خسارت احتمالی دارند و معمولا بانک‌ها، بیمه‌ها و یا نهاد‌های سرمایه‌گذاری بزرگ از آن‌ها حمایت می‌کنند.

بعضی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری امکانات ویژه‌ای برای سپرده‌گذاران در نظر می‌گیرند به عنوان مثال اعطا تسهیلات بسته به میزان مبلغ سرمایه‌گذاری. همچنین سرمایه‌گذاری در صندوق‌های درآمد ثابت می‌تواند به عنوان ضامن در سایر فعالیت‌های مالی محسوب شود.

با توجه به امیدنامه، هر کدام از صندوق‌ها سیاست متفاوتی را اتخاذ می‌کنند و میزان و شرایط سوددهی متفاوتی دارند. سوددهی صندوق‌ها می‌تواند ماهیانه، سه‌ ماهه، شش‌ ماهه و یا سالیانه باشد. در صورتی که این تقسیم سود به صورت سالیانه انجام شود میزان افزایش سرمایه بیشتر از حالت تقسیم سود ماهانه است.

در کدام صندوق سرمایه‌گذاری کنیم؟

در حال حاضر حدود 200 صندوق سرمایه‌گذاری با شرایط و انواع مختلف (درآمد ثابت، سهامی، مختلط و…) در بازار کشور فعال هستند که از این تعداد حدود 100 صندوق سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت فعالیت می‌کنند.

هر فردی با توجه به نیازها و شرایط خود می‌تواند با مطالعه و مقایسه نمودارها و تحلیل‌های صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق مناسب خود را بیابد. همان‌گونه که پیش از اوراق با درآمد ثابت چیست؟ این ذکر شد، برای انتخاب بهترین صندوق سرمایه‌گذاری باید کارنامه‌ی صندوق را بررسی کنید.

برای شناسایی 10 صندوق سرمایه گذاری برتر می‌توانید در سایت سیگنال گزارش‌های تحلیلی ماهانه و سالانه صندوق‌های سرمایه‌گذاری مختلف را مشاهده کنید. صندوق‌های درآمد ثابت قابل خرید از طریق اپلیکیشن و سایت سیگنال جزو بهترین و معتبرترین صندوق‌های موجود در بین صندوق‌های سرمایه‌گذاری هستند.

نتیجه‌گیری

صندوق‌های سرمایه‌گذاری با درآمد ثابت نوعی سرمایه‌گذاری کم ریسک است که سودی بیشتر از سپرده‌های بانکی دارد. افراد برای بهره‌مندی از مزایا این صندوق‌ها می‌توانند با مطالعه سابقه آن‌ها در گذشته صندوق مورد نظر خود را انتخاب کنند.

آیا شما فردی ریسک گریز هستید؟ اگر این‌گونه است سرمایه‌گذاری در صندوق سرمایه گذاری با درآمد ثابت یکی از بهترین گزینه‌ها برای شماست. اما اگر همیشه به دنبال ریسک و تجربه‌های جدید هستید، بهتر است با صندوق‌های سرمایه گذاری سهامی آشنا شوید.

برای مشاهده جدیدترین تحلیل ها، اخبار، مقالات و بازدهی صندوق های سرمایه گذاری به وب سایت سیگنال مراجعه و یا اپلیکیشن سیگنال را دریافت نمایید.

اوراق با درآمد ثابت چیست؟ آشنایی کامل + اوراق با درآمد ثابت چیست؟ جدول بررسی

اوراق با درآمد ثابت به هر نوع اوراق بدهی اطلاق می‌شود که قرض‌گیرنده را موظف و متعهد می‌کند تا تحت برنامه‌ی زمانی مشخصی، مبالغ معینی را به دارنده‌ی آن اوراق پرداخت کند. چون سود این اوراق ثابت است، و دارنده‌ی اوراق با درصد اطمینان بالایی از حصول جریان‌های نقدی آن مطمئن است، سرمایه‌گذاران نرخ بازده مورد انتظار کمتری از سرمایه‌گذاری در این اوراق در مقایسه با اوراق با درآمد متغیر (مانند سهام) متوقع هستند؛ توقع کمتری که متناسب با ریسک کمتر این اوراق است.
دولت‌ها، شهرداری‌ها، و بنگاه‌های دولتی، شبه‌دولتی و خصوصی ناشران این اوراق‌اند. نهادهای مالی چون صندوق‌های بازنشستگی، شرکت‌های بیمه، بانک‌های تجاری، شرکت‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری و افراد سرمایه‌گذار حقیقی (خانوارها) خریداران اصلی این اوراق‌اند.

آشنایی با اوراق با درآمد ثابت بخشی از دانش سرمایه‌گذاری محسوب می‌شود.

انواع اوراق درآمد ثابت

اوراق درآمد ثابت به دو دسته‌ی اصلی تقسیم می‌شوند: اوراق قرضه (در ایران اوراق مشارکت و ابزارهای اسلامی) و سهام ممتازی که بازده نقدی مشخصی دارند. از دو منظر می‌توان به این اوراق نگاه کنیم: از منظر مالی شرکتی (corporate finance) و از دیدگاه سرمایه‌گذاری (investment).
در نمودار 1 به مقایسه‌ی اوراق قرضه با سهام عادی و ممتاز پرداخته شده است.

نمودار1.مقایسۀ اوراق با درآمد ثابت با سهام

اوراق با درآمد ثابت به ‌عنوان ابزار تأمین مالی

اوراق درآمد ثابت همواره به عنوان ابزاری جهت تأمین مالی استفاده می‌شود. البته که این موضوع در ایران نسبت به سایر کشورها برای شرکت‌ها بسیار محدود است و از اوراق با درآمد ثابت عموماً در سازمان‌های دولتی و خود دولت استفاده می‌شود.

نمودار 2 روش‌های تأمین مالی عمدتاً مبتنی بر بدهی را از منظر بنگاه نشان می‌دهد. طبعاً از منظر مالی شرکتی، اوراق با درآمد ثابت یکی از مهم‌ترین روش‌های تأمین مالی شرکت‌هاست. به دلیل ارزان‌ بودن تأمین مالی از طریق اوراق با درآمد ثابت، در ساختار سرمایه‌ی شرکت‌ها بخشی از تأمین مالی از طریق اوراق با درآمد ثابت انجام می‌شود. تأمین مالی مبتنی به بدهی به روش‌های مختلفی انجام می‌شود: وام یکی از مرسوم‌ترین شیوه‌های تأمین مالی برای شرکت‌های کوچک و متوسط است. هم‌چنین انتشار اوراق قرضه (اوراق مشارکت در کشور ما) برای تأمین مالی شرکت‌های بالغ، شهرداری‌ها و دولت مرسوم است. هم‌چنین از اسناد خزانه برای تأمین مالی کوتاه‌مدت دولت استفاده می‌شود.

نمودار-2. روش‌های تأمین مالی

تأمین مالی از طریق سهام کاملاً متفاوت با تأمین مالی از طریق اوراق با درآمد ثابت است. شخصی که از طریق خرید سهام در تأمین مالی شرکت می‌کند، شریک شرکت است و در سودوزیان شرکت مشارکت دارد، اما کسی که در اوراق بدهی شراکت کرده است، انتظار درآمد ثابت و مشخصی دارد، چراکه ناشر تعهد ثابتی برعهده گرفته است.

اوراق با درآمد ثابت به‌عنوان گزینه‌ی سرمایه‌گذاری

خانوارها اوراق منتشره‌ی شرکت‌ها یا دولت‌ را با هدف سرمایه‌گذاری و تشکیل سبد بهینه در کنار دیگر دارایی‌ها خریداری می‌کنند. یکی از تصمیمات مهم سرمایه‌گذار تخصیص بهینه‌ی دارایی‌ (Optimal asset allocation) است. در این تخصیص، سرمایه‌گذار باید بررسی کند که چقدر از سبد سرمایه‌گذاری را به هریک از گروه‌های دارایی (asset class) طلا، ارز، املاک و مستغلات ، اوراق با درآمد ثابت و سهام تخصیص دهد. با توجه به ریسک‌پذیری افراد و نهادها در دوره‌های زمانی مختلف، اوراق با درآمد ثابت می‌تواند یکی از بهترین گزینه‌های سرمایه‌گذاری باشد. البته که برای سهولت کار سرمایه گذاران حقیقی برای سرمایه‌گذاری بدون ریسک صندوق‌های درآمد ثابت را انتخاب می‌کنند. عمده‌ی دارایی‌های تحت مدیریت این نوع صندوق‌ها در اوراق درآمد ثابت سرمایه‌گذاری می‌کنند. سرمایه‌گذاران برای انتخابی بدون ریسک می‌توانند صندوق‌های درآمد ثابت قابل معامله را انتخاب کنند.

نرخ تنزیل برای اوراق درآمد ثابت

همان‌طور که گفته شد، نرخ تنزیل مهم‌ترین بحث در ارزشیابی اوراق با درآمد ثابت است. در شکل عمومی آن، نرخ مورد انتظار سرمایه‌گذاران یا نرخ تنزیل هر دارایی برابر است با نرخ بازده بدون‌ریسک (risk free rate) به‌علاوه‌ی نرخ بازده اضافه‌تری که به آن صرف ریسک (risk premium) می‌گویند؛ سرمایه‌گذار این بازده اضافی را به خاطر عدم‌اطمینان (یا ریسک) جریان‌های نقدی موضوع سرمایه‌گذاری (مثلاً سهام) طلب می‌کنند.
صرف ریسک دارایی + نرخ بازده بدون‌ریسک = نرخ بازده مورد انتظار سرمایه‌گذار
نرخ بازده بدون‌ریسک مرتبط با آن دارایی‌ است که بتوانیم کاملاً از جریان نقدی آن مطمئن شویم. نرخ بازده بدون‌ریسک در اقتصاد به‌شدت تغییر می‌کند و به تورم، چشم‌اندازهای اقتصاد و چشم‌انداز تورمی در میان فعالان بازار وابسته است. به‌طور مشخص، در بازار سرمایه‌ی ایران سرمایه‌گذاران از نرخ تنزیل اسناد خزانه (Treasury bills) در بازار، به‌عنوان نرخ بازده بدون‌ریسک استفاده می‌کنند. اسناد خزانه کوپن ندارد و جریان نقدی آن محدود به مبلغ پرداختی در سررسید است.

بهترین معیار برای نرخ بازده بدون ریسک

خریدار عملاً ارزش فعلی جریان نقدی پرداختی در سررسید را محاسبه و بابت آن پول پرداخت می‌کند؛ بنابراین به نظر می‌رسد برای پیدا‌کردن نرخ بازده بدون-ریسک، بازده اسناد خزانه‌ی دولتی بهترین معیار باشد؛ در امریکا و سایر کشورها هم این نرخ از اسناد خزانه استخراج می‌شود. علاوه بر این، آنجا که ریسک وجود دارد، از صرف ریسک استفاده می‌کنند. هرچه جریان نقدی ریسک بالاتری اوراق با درآمد ثابت چیست؟ داشته باشد، از صرف ریسک بالاتری استفاده می‌شود. ریسک اوراق مشارکت بسیار کمتر از سهام است، و تعیین ریسک بازار سهام داستان متفاوتی است.
از دیدگاه بنیادی، صرف ریسک دارایی با میزان تغییرپذیری عواید آتی (ریسک نوسان‌پذیری آن) رابطه‌ی مستقیم دارد. اگر جریان نقدی مطمئن باشد و هیچ ریسکی نداشته باشد، صرف ریسک برابر با صفر است. اما از دیدگاه سرمایه‌گذار وجود عدم‌اطمینان نسبت به جریان‌های نقدی آتی (یا عواید آتی) باعث ریسکی‌بودن جریان نقدی تلقی شده و طبعاً باعث می‌شود سرمایه‌گذار صَرف ریسک بالاتر در قالب نرخ بازده مورد انتظار بالاتر مطالبه کند.

ریسک‌های مرتبط با سرمایه‌گذاری در اوراق با درآمد ثابت

اگر تعهد اوراق را دولت یا نهادهای شبه‌دولتی مثل شهرداری‌ها داده باشند، ‌احتمال‌ قوی می‌دهیم که جریان‌های نقدی‌ تعهد‌شده محقق شوند. به‌ویژه، دولت‌هایی که بانک‌های مرکزی مستقلی دارند، ریسک عدم‌پرداخت ندارند و سرمایه‌گذار با درصد اطمینان بسیار بالایی انتظار دارد جریان نقدی تعهد‌شده را در زمان‌های مشخص دریافت کند. اما زمانی که می‌خواهیم در اوراق با درآمد ثابت غیردولتی‌ها سرمایه‌گذاری کنیم، با شش ریسک اصلی به شرح زیر مواجه هستیم.