شکست طلسم محدودیت دامنه نوسان جذابیت را به بورس برمی‌گرداند؟
۷ سال پس از محدود شدن دامنه نوسان در بند مثبت و منفی ۵ درصد از روز گذشته دامنه نوسان در بازار اول بورس و فرابورس به مثبت و منفی۷ درصد افزایش یافت. قرار است تا پایان ۱۴۰۱، دامنه نوسان قیمت‌ها در بازار سهام به مثبت و منفی ۱۰ درصد برسد.
در بازارهای مالی به‌خصوص بازار بورس به دلیل وجود برخی پیچیدگی‌ها و ریسک‌پذیر بودن آن، باید توسط نهاد نظارتی بازار سرمایه یک‌سری محدودیت‌هایی در نظر گرفته شود. یکی از این محدودیت‌ها در حوزه دامنه نوسان قیمت سهم است که روی قیمت سهم تعریف شده است. دامنه نوسان در اکثر بورس‌های جهان تعریف شده که به منظور کنترل نوسانات موجود، وجود دارد. دامنه نوسان قیمت سهام بورس، پایین‌ترین تا بالاترین قیمتی است که در آن دامنه طی یک یا چند جلسه رسمی معاملات بورس، قیمت می‌تواند نوسان کند.
یکی از عوامل مهم به منظور جلوگیری در دستکاری قیمت‌ها در بازار بورس، دامنه نوسان بوده که اجازه تغییر قیمت در هر زمان به صورت دلخواه به سهامداران بزرگ را نمی‌دهد. کشف قیمت واقعی سهام نیز با استفاده از دامنه نوسان امکان‌پذیر است. درواقع زمانی که قیمت سهام به این حدود نزدیک شود، معاملات توسط نهاد نظارتی متوقف می‌شود تا به سهامداران فرصتی داده شود که درباره قیمت سهم مدنظر و ارزش واقعی آن بررسی و تفکرات لازم را به عمل آورند که در آینده نزدیک، سهم دچار هیجانات قیمتی نشود. دامنه مجاز نوسان، تغییرات قیمتی سهام را محدود کرده و از این طریق از به وجود آمدن تغییرات ناگهانی جلوگیری می‌کند.
آیا اقدام جدید سازمان بورس می‌تواند اعتماد عمومی را به تالار شیشه‌ای بورس و به‌طور کلی بازار سرمایه بازگرداند؟
همکاری برای جلب اعتماد عمومی به حضور در بازار سرمایه
فردین آقابزرگی، کارشناس ارشد بازار سرمایه معتقد است؛ هرچند این موضوع یک قدم رو به جلو محسوب می‌شود اما موضوع کلیدی در این شرایط حساس جلب اعتماد عمومی برای حضور در بازار سرمایه است.
آقابزرگی در پاسخ به این پرسش که موافقت با افزایش دامنه نوسان بازار اولی‌ها به 7 درصد چه میزان بر کارایی بورس موثر است؟ به «اعتماد» گفت: انصافا ظرف حداقل 10 سال گذشته با چنین امکاناتی در بازار سرمایه و بورس روبرو نبودیم و افزایش نقدشوندگی یکی از ایده آل‌ترین شرایطی بود که از رسالت‌ها و وظایف اصلی نهاد ناظر و ارکان بازار سرمایه محسوب می‌شود و در این مدت تصمیماتی که برای این منظور گرفته شد یک قدم رو به جلو به شمار می‌رود. او ادامه داد: در این شرایط موضوع اول جلب اعتماد و اطمینان عمومی برای حضور در بازار سرمایه است و در بحث‌های بعدی شفافیت و حس امنیت در استفاده از اطلاعات منصفانه و پایدار برای کلیه ذینفعان بازار باید مد نظر قرار گیرد و به این قبیل از زیرساخت‌ها از جمله قواعد و قوانین معاملاتی دامنه نوسان، قیمت مکمل‌هایی مانند حجم مبنا یا برداشتن حجم مبنا نیاز است.
حجم مبنا باید کنترل شده و بازتر شود
او ادامه داد: در این راستا در صورتی که دامنه نوسان باز شود مادامی که حجم مبنا را به عنوان گلوگاه در کنار خود داشته باشد این مساله تا حدود زیادی خنثی می‌شود. هر چند این موضوع تدبیر خوبی بوده اما شاید به برنامه‌ای که از قبل تعیین شده بود دست پیدا نکنیم.
این کارشناس بازار سرمایه تصریح کرد: تامین این فضا به تعداد محدودی از سهام که شاید اساسا نیازی به باز کردن دامنه نوسان نداشته باشند، نیاز است مانند فولاد مبارکه یا ملی صنایع مس و بسیاری از صنایع دیگر عوامل موثر در جذابیت بورس که به خصوص در بازار اول هستند و چه دامنه نوسان داشته باشند و چه نداشته باشند معمولا در یک حاشیه کم‌نوسان سیر می‌کنند و به ندرت شاید اتفاقی برای‌شان رخ دهد که شاهد صف خرید یا فروش آنها باشیم، فرق چندانی ندارد، اما مکمل این تصمیم علاوه بر برداشتن پلکانی یا باز کردن پلکانی نوسان قیمت حجم مبنا است که باید کنترل شده و بازتر کنند تا هدف افزایش نقدشوندگی به‌طور کامل رعایت شود.
تاثیر تغییر دامنه نوسان و تخلیه حباب
آقابزرگی در پاسخ به این پرسش که آیا دامنه نوسان می‌تواند مانع از تخلیه حباب بازار شود نیز گفت: بله، به هر حال هر چقدر دامنه نوسان بازتر باشد انگیزه برای عملیات سفته‌بازی و نوسان‌گیری بیشتر می‌شود. بنابراین همین سفته‌بازان هستند که در ظاهر به عنوان نیروی زاید تلقی می‌شوند اما اساسا وظیفه آنها این است که قیمت سهام و نوسانات قیمت را با هدف سودآوری و کسب سود کنترل کنند و برخلاف شکل ظاهری که به عنوان آفت یا آسیب از آنها یاد می‌شود اما در اصل به عنوان یک عضو لازم در فرایند کسب‌وکار و بازار سرمایه محسوب می‌شوند و در تمام دنیا هم این موضوع به تجربه ثابت شده است.
این کارشناس بازار سرمایه خاطرنشان کرد: سفته‌بازان از شکل‌گیری فضای نامتقارن و نامتناسب از بازار سرمایه جلوگیری می‌کنند و به محض اینکه بازار به سمت حباب پیش برود یا برعکس به محض اینکه بازار بیش از ارزش ذاتی خود بخواهد کاهش یابد سفته‌بازان وارد میدان می‌شوند و کارشان را انجام می‌دهند و از این فرصت‌ها به خوبی استفاده می‌کنند و بنابراین دامنه نوسان به خوبی کنترل می‌شود.
آقابزرگی در پاسخ به این پرسش که یک دامنه نوسان استاندارد ایستا است یا پویا و کدام یک را باید انتخاب کرد نیز تصریح کرد: استانداردهای مختلفی وجود دارد اما آنچه به تجربه ثابت شده و در داخل ایران هم بوده معمولا یک ترکیب ناقصی از آن چیزی است که در اغلب کشورهای دنیا و بازارهای پیشرفته مانند امریکا، ژاپن، هنگ کنگ و حتی چین از آن استفاده کرده‌اند و این موضوع منطبق با شرایطی است که با زمان‌های توقف، زمان‌های ایستا و زمان مجاز محفوظ و پیوسته است و باید براساس پلتفرم‌ها و فریمی که در قالب نرم‌افزارها تعریف شده است پیاده‌سازی شوند.
دخل و تصرف در ضوابط و رویه‌ها کار را ناقص‌تر می‌کند
این کارشناس بازار سرمایه گفت: دخل و تصرف کردن در این ضوابط و رویه‌ها کار را ناقص‌تر می‌کند کمااینکه دو سال قبل و در سال 1399 زمان پیش گشایش بازار را برای پیشگیری از مواردی محدود کردیم اما هنوز هم این مشکل حل نشده است و به جای 8.5 صبح می‌گویند یک ربع به 9 باید سفارش را وارد کنند و این موضوعات تا حدودی قدرت مانور و چانه‌زنی و پلتفرم و فریم اصلی را به هم ریخته است و ما باید بتوانیم عوامل موثر در جذابیت بورس سیستم را به گونه‌ای تنظیم کنیم که نیم ساعت از وقت را بتوان به چانه‌زنی و گمانه‌زنی پرداخت چرا که تغییرات اینچنینی چندان مناسب نبوده‌اند. آقابزرگی افزود: البته به مرور زمان مسائلی که از قبل هم تجربه شده و ظرفیت‌های آن وجود داشته کم کم پیاده‌سازی می‌کنیم و می‌آموزیم از جمله جلوگیری از توقف‌های طولانی‌مدت برای نمادها که خودش یک قاعده در طول زمان شده است و حتی توقف‌هایی که به صورت کوتاه‌تر داریم.
عوامل موثر عوامل موثر در جذابیت بورس بر رشد بازار سرمایه را بشناسید
بازار سرمایه در یک ماه گذشته شاهد خروج پول بوده است، اما در همین وضعیت نیز عوامل موثر فراوانی وجود دارد تا بازار رشد کند.
به گزارش نبض بورس، بورس در دی ماه نیز روند نزولی به خود گرفت و بازار سرمایه ۱۸ ماه قرمز رنگ را پشت سر گذاشت، در این راستا سهامداران ناامید از تغییر روند بورس در حال ترک این بازار و ورود به بازارهای موازی هستند تا اندکی از سرمایه از دست رفته خود را بازگردانند.
دولت سیزدهم هنوز زمان نیاز دارد تا بازار سرمایه را به ساحل آرامش برساند واین بازار در دی ماه سال جاری با افت بیش از ۷۵ هزار واحدی مواجه عوامل موثر در جذابیت بورس شد، بازدهی منفی ۵ درصدی بورس در دی ماه با همه افت و خیزهای موجود موجب شدت گرفتن خروج پول از بورس شده است.
افت معاملات خرد در بازار سرمایه نیز نشان می دهد سهامداران حقیقی علاقه ای به انجام معامله تا مشخص شدن وضعیت بازار ندارند.
* نوسان‌گیری شرکت‌های حقوقی
البته بررسی نحوه ورود و خروج شرکت‌های حقوقی به بازار سرمایه نشان می دهد، این شرکت ها به نوسان گیری روی آوده و دامنه حد سود و ضرر خود را نیز محدود کرده‌اند و در یک ماه گذشته شاهد آن بوده ایم که گاه حتی با سودهای ۲ الی ۳ درصدی از سهم‌ها خارج می شوند.
از دیگر سو، میزان ارزش ریالی معاملات نسبت عوامل موثر در جذابیت بورس به شاخص بازار و ارزش ریالی بازار نسبتا پایین است و میانگین ۲۵۰۰ میلیارد تومان ارزش معاملات خرد در یک ماه گذشته، در وهله اول نشان از ترس و بی اعتمادی مردم نسبت به بازار سرمایه دارد و در کنار این موضوع سهامداران همچنان منتظر مشخص شدن نتایج اتفاقات سیاسی، بین المللی و اقتصادی داخلی و خارجی هستند؛ این اتفاقات و رخدادها می تواند به شدت روی اقتصاد کشور و صنایع گوناگون تاثیرگذار باشد و در نتیجه بر روی درآمدهای عملیاتی شرکت ها نیز تاثیر فراوانی دارد.
نسبت‌های مالی جذابیت بورس را نشان می دهند
در صورتی که بازار سرمایه نتواند برای سرمایه‌گذاری جذابیت لازم را ایجاد کند، پول وارد بازارهای موازی شده و باید منتظر حرکت نقدینگی به این بازارها بود، این مساله می‌تواند اقتصاد کشور را نیز چالش مواجه کند، ارزش معاملات هم همچنان حاکی از روند رکودی بازار دارد و همین امر موجب کاهش نسبت‌های P/E و P/S گذشته نگر بازار به محدوده ۷.۹ و ۲.۷ شده است.
در صورتی که این پول از بازار سرمایه خارج نشود می‌توان امیدوار بود، هم مشکل نقدینگی در بازار سرمایه حل شود و هم ارزش کل معاملات و معاملات خُرد افزایش یافته و یک تغییر روند در بورس ایجاد شود؛ به عبارت دیگر، خارج نشدن پول از بورس و افزایش تقاضا برای خرید سهام و در نتیجه آن افزایش ارزش بازاری سهام و در نهایت افزایش شاخص کل بازار سرمایه شود.
بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر و با کاهش معاملات در بورس، تمایل سهامداران به خرید سهم‌های تدافعی و صندوق های سرمایه‌گذاری بیشتر شده و با توجه به روند نزولی بازار، سرمایه‌گذاران ریسک خود را به شدت کاهش داده و صندوق‌ها با درآمد ثابت و بانک‌ها مقصد پول سهامداران خواهد شد.
* خروج پول از بازار سهام ادامه دارد؟
با وجود اصلاح شدید قیمتی اغلب نمادهای بازار در ماه های اخیر، همچنان شاهد فشار فروش و خروج نقدینگی اشخاص حقیقی از بازار هستیم. در یک ماه اخیر روند خروج پول از بازار سرمایه به شدت نگران کننده بوده و تنها در روز اول دی ماه شاهد ورود پول به بازار بوده و در تمام روزهای دی ماه شاهد خروج پول از بازار سرمایه بوده ایم.
در دی ماه مبلغی بیش از ۶ هزار میلیارد تومان از بازار خارج شده است، این در حالی است که بازار تشنه نقدینگی بوده و در صورتی که کوچکترین حمایتی از سهم ها صورت گیرد، بازار با تغییر روند روبرو شده و می تواند به وضعیت متعادل بازگردد.
عوامل موثر بر رشد بازار سرمایه
در دی‌ماه اغلب شرکت‌های بورس گزارشات فصلی و ۹ ماهه خود را راهی کدال کرده اند، به نظر می رسد بهترین گزارش های فصلی متعلق به گروه‌های فلزی- معدنی و پس از آن گروه پالایشگاهی باشد؛ همچنین گروه اوره‌ای نیز گزارش های فصلی جذابی را به ثبت رسانده‌اند. در گروه‌های کوچکتر گروه دارویی با توجه به افزایش درآمد عمده شرکت های این گروه با رشد سودآوری همراه بوده اند.
روند نرخ دلار نیمایی در هفته های اخیر رشد ملموسی را با وجود نوسانات منفی نرخ دلار آزاد داشته و خبر بسیار خوبی برای گروه های صادرات محور است.
در بازارهای جهانی، نفت به روند رو به رشد خود ادامه می دهد و محصولات فلزی نیز نوسانات مثبتی را تجربه می کنند. رشد قیمت نفت نوید افزایش نرخ فرآورده های نفتی و پتروشیمی را می دهد که می تواند باعث جذابیت گروه های پتروپالایشی شود.
نوسانات نرخ سود بین بانکی نیز به شدت توسط فعالان بازار رصد می شود که در صورت ثبات این نرخ زیر ۲۰ درصد بازار سرمایه جذابیت بالایی برای سرمایه گذاری خواهد داشت و می تواند محرک جدی برای رشدهای آتی بازار سهام شود.
در نهایت فعالان بازار سرمایه باید توجه داشته باشند که در میان‌مدت شاهد بروز شرایط بهتری در بورس نسبت به آنچه امروز است، خواهند بود.
کامودیتی‌ها و دلار؛ مهم‌ترین عوامل موثر در وضعیت کنونی بورس
به گزارش خبرنگار ایمنا، شاخص کل بورس در هفته‌های اخیر روند منفی داشته و به جز روزهای انگشت‌شماری که شاخص رشد داشته است، شاهد افت شاخص و از دست دادن مقاومت یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد بودیم. در روز گذشته شاخص کل بورس بیش از ۱۰ هزار واحد و شاخص هم‌وزن نیز ۱,۴۳۵ واحد افت کرد. همچنین ارزش معاملات خرد با وجود افزایش ۲۰ درصدی نسبت به روز چهارشنبه، همچنان اعدادی کمتر از میانگین سال را ثبت کرد. درصورتی‌که بازار امروز حمایت یک میلیون ۴۸۰ هزار واحد را از دست بدهد، احتمال افت تا سطح یک میلیون ۴۵۰ هزار واحد وجود خواهد داشت.
برخی از سهام بازار سرمایه ایران همچون خودرویی‌ها و بانک‌ها، به شرایط مذاکرات برجامی وابستگی بیشتری دارد و از آن تأثیر می‌گیرد. ابهامات زیادی در این خصوص وجود دارد و مدت‌هاست سهامداران منتظر نتیجه قطعی هستند. همین موضوع، خستگی و دل‌زدگی سرمایه‌گذاران را به همراه داشته به نحوی که بسیاری از آنان اکنون در صف فروش نشسته‌اند و شاهد خروج سرمایه و پول حقیقی از بازار هستند.
در هفته گذشته و اولین روز هفته جاری، شاهد فشار فروش در برخی از نمادهای بانکی و خودرویی بودیم که به نظر می‌رسد ناشی از وضعیت حساس نمادهای این دو گروه باشد. با توجه به رسیدن این نمادها به کف پیشین خود، در بین سهامداران ترس‌هایی ایجاد شده که منجر به تشویق آنان به فروش سهام خود شده است.
با ارائه گزارشات سه ماهه، سودآوری برخی از شرکت‌ها نیز در ابهام فرو رفته است، زیرا در فصل بهار حاشیه سود برخی از این شرکت‌ها منفی بوده و به رغم گزارشات فروش مناسب، سود و زیان جذابی را شاهد نیستیم. این عوامل جذابیت سهام شرکت‌ها را کاهش داده است. همچنین با افت قیمت کامودیتی‌ها، چشم‌انداز سهام مبتنی بر کامودیتی ، چندان مثبت نبوده و این موضوع به‌طورمستقیم بر بخش قابل توجهی از بازار تأثیر گذاشته است.
همچنین اختلاف بین دلار نیمایی و آزاد نیز بر روند بازار سرمایه بی‌تأثیر نبوده است. وجود اختلاف ۲۵ درصدی بین دلار نیما و آزاد، جذابیت سرمایه‌گذاری در بسیاری از سهم‌های صادرات‌محور را کاهش می‌دهد. افت ارزش معاملات بازار نشان دهنده کاهش نقدشوندگی بازار است. بنابراین سهامداران به راحتی نمی‌توانند خرید و فروش کنند و در چنین شرایطی انگیزه سرمایه‌گذاری در بورس کاهش می‌یابد.
یکی دیگر از مولفه‌هایی که تأثیر زیادی در بازار سرمایه دارد، نرخ بهره بانکی است؛ روند این نرخ معمولاً رابطه معکوس با سرمایه‌گذاری در بورس دارد، به طوری که با کاهش این نرخ سرمایه‌گذاری در بورس به صرفه خواهد شد و با افزایش آن سرمایه‌گذاری در بورس ارزشی ندارد. بنابراین تصمیم‌گیران و مسئولان بازار سرمایه و بانک مرکزی برای تعادل‌بخشی به بورس می‌توانند از نرخ بهره بانکی به عنوان یکی از مؤلفه مؤثر در بازار سرمایه استفاده کنند.
به منظور مشخص شدن ابعاد روند فعلی بازار و عوامل مؤثر بر آن، گفت‌وگویی با شهرام معینی اقتصاددان و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان داشتیم که شرح آن را در زیر می‌خوانید:
روند بورس را در چند ماه گذشته چطور ارزیابی می‌کنید؟
از اسفندماه گذشته که قیمت کامودیتی‌ها رشد کرد، روند صعودی شاخص بورس آغاز شد و تا انتهای اردیبهشت ادامه داشت. با توجه به اینکه بسیاری از سهام بورس ایران کامودیتی‌محور است، رشد کامودیتی‌ها بر سود این شرکت‌ها تأثیر گذاشت و با توجه به کاهش احتمال توافق، تقاضا برای ارز افزایش یافت که منجر به افزایش نرخ ارز آزاد و نیما شد که با توجه به صادرات‌محور بودن بسیاری از شرکت‌های بورس، به افزایش قیمت محصولات و سود این شرکت‌ها انجامید.
اما از ابتدای خردادماه تاکنون علاوه بر کاهش قیمت کامودیتی‌ها، شاهد روند ثابت نرخ ارز در بازار آزاد و دلار نیمایی بوده‌ایم. همچنین عوامل موثر در جذابیت بورس قیمت‌گذاری و محدودیت‌هایی که برای سود شرکت‌ها به وجود آمد، مانع سودآوری برخی از شرکت‌ها شد. بنابراین طبیعی است که شاهد نوسان محدود شاخص بورس باشیم.
ارائه گزارشات سه ماهه چه تأثیری در روند بورس دارد؟
آنچه در عوامل موثر در جذابیت بورس گزارشات سه ماهه ارائه می‌شود، تقریباً از پیش توسط کارشناسان قابل پیش‌بینی بوده است. شرکت‌هایی که گزارشات آنها منتشر شده است نیز این ادعا را ثابت کردند که گزارشات چیزی فراتر از پیش‌بینی‌ها نبوده و در برخی موارد، عملکرد شرکت‌ها ضعیف‌تر از آنچه پیش‌بینی می‌شد نیز بوده است. افزایش قیمت کامودیتی‌ها و افزایش قیمت ارز نیما در این گزارشات منعکس شده که از پیش نیز انتظار آن وجود داشت؛ بنابراین این گزارشات چندان در روند بازار تأثیر نخواهد داشت.
تغییر نرخ گاز چه تأثیری در روند بازار داشته است؟
شرکت‌هایی همچون پتروشیمی‌ها از افزایش نرخ ارز تأثیر منفی گرفته‌اند، اما این موضوع نیز از گذشته پیش‌بینی می‌شد. فعالان بازار تأثیرات افزایش نرخ گاز را در محاسبات خود در نظر گرفته بودند؛ سود پیش‌بینی شده و قیمت سهام شرکت‌ها با توجه به این موضوع پیش‌بینی و درنظر گرفته شده بود، بنابراین افزایش این نرخ تأثیر چندانی در تصمیم‌گیری فعالان بازار ندارد.
موضوعی که اکنون می‌تواند به طور خاص بر بورس تأثیر جدی بگذارد، تغییر یکی از متغیرهای اصلی همچون کامودیتی‌ها است. اگر قیمت کامودیتی‌ها کاهشی شود بر بورس تأثیر منفی خواهد داشت.
همچنین اگر توافق انجام شود، انتظارات رشد دلار از بین می‌رود و نرخ کنونی ارز نیمایی تثبیت خواهد شد. این موضوع ابتدا ممکن است بر سودآوری برخی از شرکت‌ها تأثیر منفی داشته باشد اما در ادامه با توجه به افزایش مسیرهای صادراتی و رفع احتمالی تحریم‌ها به نفع شرکت‌هایی همچون خودرویی‌ها و بانک‌ها خواهد شد.
همچنین اگر احتمال توافق کاهش یابد، فشار بر درآمد ارزی و محدودیت صادرات نفتی و غیرنفتی افزایش خواهد یافت که رشد نرخ ارز و نرخ نیما را به دنبال دارد. این موضوع می‌تواند تأثیر افزایش بر قیمت شرکت‌های بورسی داشته باشد.
عملکرد صندوق تثبیت بازار را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
شفاف شدن عملکرد این صندوق ضروری است اما درمجموع، وجود این صندوق و عملکرد آن تأثیر چندانی بر روند بازار نخواهد عوامل موثر در جذابیت بورس داشت. آنچه برای شرکت‌ها و قیمت‌های آن اهمیت دارد، سودسازی شرکت‌ها است. این موضوع به لغو تحریم‌ها و یا تشدید آن بستگی دارد.
افزایش نرخ سود بانکی چه تأثیری بر بورس می‌تواند داشته باشد؟
نرخ سود بانکی تأثیر ویژه‌ای بر بورس دارد. درواقع این نرخ ابزاری است که می‌توان نسبت p بر e شرکت‌ها را به کمک آن سنجید. با کاهش نرخ سود بانکی سود سرمایه‌گذاری در بورس بیشتر می‌شود و در مقابل، با افزایش نرخ سود بانکی، سرمایه گذاری در بورس توجیه اقتصادی خود را از دست می‌دهد.
انتظارات تورمی و رشد نرخ ارز نیز سومین عاملی است که بر سهام شرکت‌ها مؤثر است. سایر عوامل تأثیر جدی بر شرکت‌ها ندارد اما می‌تواند بر کارایی بازار اثرگذار باشد.
جذابیت بورس
بورس با کاهش سود بین بانکی به کمتر از ۱۵ درصد جذاب و تقویت می شود
کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اثر کاهش نرخ سود بین بانکی به پایین تر از ۱۵ درصد برای جذابیت و تقویت بورس گفت: منابع مالی در اختیار بانک‌ها به سه طریق وارد بازار سهام می‌شود.
جذابیت بورس با دلار ۲۵ هزار تومانی و سود ۲۰ درصدی + سایه عوامل متعدد
کارشناس بازار سرمایه با اشاره به سایه عوامل متعدد بر روی آینده این بازار گفت: بورس با دلار ۲۵ هزار تومانی و نرخ سود سپرده ۲۰ درصد نسبت به رقبا، جذاب است.
احتمال تغییر عامل اصلی رشد شاخص در آینده و افزایش جذابیت بورس
کارشناس بازار سرمایه پیش بینی کرد عامل اصلی رشد قیمت سهام و شاخص بورس تغییر کرده و به جای انتظارات تورمی وابسته قیمت های جهانی و نوسان دلار باشد.
۳ عامل موثر بر رشد شاخص و جذابیت بورس در مقایسه با دو رقیب اصلی
یک کارشناس بازار سرمایه با تشریح ۳ عامل موثر بر رشد شاخص گفت: سوددهی بازارهای موازی مانند ارز و طلا به اشباع رسیده اما بورس هنوز این ظرفیت را دارد که جذابیت را حفظ کرده و سود آور باشد.
دلیل کاهش جذابیت بورس از دیدگاه کارشناسی
یک کارشناس اقتصادی اظهار کرد این تحلیل که افزایش نرخ سود بازار بین‌بانکی عامل سقوط بازار سهام تلقی می شود، کارشناسی نیست، بلکه عواملی همچون از بین رفتن انتظارات تورمی و رفع نگرانی از بابت کسری بودجه و گشایش های خوش بینانه در عرصه اقتصاد، موجب تعدیل انتظارات تورمی و متعاقبا کاهش قیمت تمام دارایی ها دربازار سهام شده است.
رضا بوستانی در گفت و گو با ایسنا، درباره کاهش شاخص بورس با بیان اینکه تحلیل دقیق سقوط بازار سهام نیازمند شناسایی عواملی است که در ابتدا باعث جهش سریع قیمت‌ها در این بازار شد، گفت: عامل اصلی رشد شاخص بورس در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ انتظارات تورمی ناشی از جهش ارز بود. در این سال‌ها، به واسطه محدودیت‌های بین‌المللی، نرخ ارز افزایش یافت و این انتظار در میان فعالان بازار سهام تقویت شد که تورم نیز افزایش خواهد یافت و شرکت‌ها در آینده درآمدها و سودهای بیشتری را شناسایی خواهند کرد.
این کارشناس اقتصادی موضوع کسری بودجه و تاثیر آن بر رشد پایه پولی و تورم از دیگر عوامل جهش قیمت دارایی ها در بورس عنوان کرد و افزود: از انتهای سال ۱۳۹۸ و ابتدای سال ۱۳۹۹، بحث کسری بودجه مطرح شد که عامل جدید تقویت انتظارات تورمی بود. در بودجه ۱۳۹۹، انتشار ۸۸ هزار میلیارد تومان اوراق برای جبران کسری بودجه پیش‌بینی شده بود. البته، بازار پیش‌بینی می‌کرد که کسری بودجه از ۸۸ هزار میلیارد تومان فراتر رود؛ زیرا در قانون بودجه فرض شده بود صادرات نفت ۱.۵ میلیون بشکه در روز باشد که با توجه به محدودیت‌ها فرض خوش‌بینانه‌ای بود. از این رو، بازار انتظار کسری بودجه بیشتری داشت و با توجه به عملکرد سالهای گذشته پیش‌بینی می‌شد دولت نتواند کل کسری بودجه را با انتشار اوراق بدهی جبران کند، پس ناگزیر کسری بودجه به رشد پایه پولی و تورم منجر خواهد شد. گسترش این انتظارات در جامعه، باعث جهش قیمت دارایی‌ها از جمله سهام و مسکن شد.
بوستانی در پاسخ به اینکه چرا این انتظارات در واقعیت محقق نشد؟ گفت: وزارت اقتصاد از اواسط خردادماه اقدام به انتشار اوراق بدهی دولتی کرد. اگرچه این اقدام باتاخیر انجام شد، اما اثرات مثبت خود را به تدریج نشان داد. بانک مرکزی سازوکار حراج هفتگی را برای فروش اوراق بدهی دولتی طراحی و اجرا کرد و به صورت شفاف نتایج هر حراج را به اطلاع عموم رساند. در ابتدا همچنان بازار نسبت به روند فروش اوراق تردید داشت و گمان می‌رفت که به سرعت تقاضا برای اوراق کاهش می‌یابد.
وی افزود: حراج‌های هفتگی ادامه داشت و علی‌رغم کم و زیاد شدن تقاضا در بازار اولیه، مشخص شد که بخش عمده کسری بودجه می‌تواند از این محل تامین شود.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه وزارت اقتصاد علاوه بر حراج‌های هفتگی از روش‌های دیگری مانند فروش تدریجی به عموم و پذیره‌نویسی برای فروش اوراق بدهی استفاده کرد، گفت: این وزراتخانه نرخ سود اسمی اوراق را از ۱۵ درصد در برخی اوراق به ۱۸ درصد افزایش داد؛ به گونه‌ای که نرخ بازده موثر اوراق با سررسید سه و چهار سال از ۱۵ درصد در خرداد ماه به ۲۲ درصد در مهرماه رسید. با این اقدامات وزارت اقتصاد توانسته است بیش از ۹۰ هزار میلیارد تومان اوراق بدهی بفروشد که قابل مقایسه با فروش اوراق در سالهای گذشته نیست.
وی در خصوص دلایل تعدیل شدن انتظارات تورمی گفت: تامین کسری بودجه از محل فروش اوراق بدهی و در ادامه شکست دولت‌های متخاصم در اعمال فشار حداکثری، باعث شد تا انتظارات تورمی تعدیل شود و به تدریج اثر خود را بر قیمت دارایی‌ها نشان داد. نرخ دلار از ۳۳ هزار تومان به کمتر از ۲۳ هزار تومان کاهش یافت؛ رشد قیمت مسکن متوقف شد و شاخص‌ها در بورس سقوط کردند.
دیدگاه شما