بازار سهام و آشنایی با پنج شاخص مهم آن
آیا تصمیم دارید به بازار بورس وارد شوید؟ برای انتخاب سهام مناسب، چگونه از اطلاعات و دادهها بهره میبرید؟ آیا از گزارشات و تحلیلهای بنیادی که بیانگر شاخصهای بازار بورس هستند برای تصمیمگیری استفاده میکنید؟
در این مقاله بعضی از مهمترین شاخصهای بازار بورس معرفی شده و نحوهی استفاده از آنها برای تصمیمگیریهای آگاهانه در خرید و فروش سهام بررسی میشود.
۱. درصد بازگشت سرمایه
برای محاسبه «درصد بازگشت سرمایه» (Return On Investment – ROI) کافی است نسبت میزان سود یا زیان حاصل از سرمایهگذاری، بر میزان سرمایه محاسبه شود. اگر یک سرمایهگذار در یک شرکت مبلغ ۱ میلیون ریال سهام خریداری و در پایان ۵ سال این سهام را به مبلغ ۲ میلیون ریال فروخته باشد، درصد بازگشت سرمایه برای این شرکت برابر است با
لازم به ذکر است که اگر حاصل، به صورت درصدی نمایش داده شود به شکل ۱۰۰٪ درخواهد آمد.
هرچند نحوه محاسبهی این شاخص بسیار ساده محسوب میشود ولی همین امر ممکن است مشکلساز هم باشد. زیرا احتمال دارد همه هزینههای سرمایهگذاری در محاسبه ROI در نظر گرفته نشده باشند. بنابراین هنگام محاسبه شاخص ROI باید به همه هزینههای مربوط به سرمایهگذاری توجه شود.
۲. سود هر سهم
یکی دیگر از شاخصهای مهم در تصمیمگیری بازار سهام، «سود هر سهم» (Earning Per Share – EPS) است. مقدار EPS بیانگر میزان سودآوری شرکت است. مقدار این شاخص براساس نسبت سود سهام بر تعداد سهام یک شرکت محاسبه میشود.
هر چند این شاخص در مورد میزان سود پرداختی به ازای هر سهم اطلاعاتی میدهد ولی میزان سرمایهگذاری برای کسب این سود را مشخص نمیکند. اگر مقدار EPS برای شرکت الف برابر با ۱۰۰ ریال و برای شرکت ب ۱۲۰ ریال باشد سرمایهگذاری در شرکت ب زمانی مناسب است که میزان سرمایهگذاری در هر دو شرکت الف و ب تقریبا یکسان باشد. برای تصمیمگیری در بازار بورس علاوه بر شاخص EPS باید از شاخصهای دیگر نیز استفاده شود.
۳. نسبت قیمت به درآمد
برای مقایسه قیمت سهام و سود هر سهم از «نسبت قیمت به درآمد» (Pricing to Earnings Ratio – P/E) استفاده میشود. نسبت P/E با تقسیم قیمت هر سهم بر سود آن سهم بدست میآید. این نسبت یکی از بهترین ابزارها برای سنجش سرمایهگذاری در شرکتها است.
برای مثال اگر بخواهیم یک تلویزیون جدید بخریم، احتمالا امکانات هر تلویزیون را به نسبت قیمتش ارزیابی میکنیم تا مناسبترین دستگاه را انتخاب کنیم. بین دو تلویزیونی که حدود قیمت مشابهی دارند آن دستگاهی مناسبتر است که دارای امکانات بیشتری باشد. (در این جا قیمت تلویزیون صورت کسر و تعداد امکانات آن مخرج کسر در نظر گرفته شده است. بنابراین تلویزیون با نسبت P/E کمتر، مناسبتر به نظر میرسد.)
اگر شرکتی دارای نسبت P/E بزرگتری نسبت به شرکتهای مشابه باشد، ممکن است سرمایهگذارها ارزش سهام آن را غیر واقعی تصور کنند، مگر اینکه مسائلی مانند افق رشد شرکت یا عوامل دیگری باعث افزایش نسبت P/E شده باشد که ارزش سرمایهگذاری را توجیه کند. به محاسبهی ارزش بنیادین این ترتیب دیده میشود که قیمت یک سهم به تنهایی شاخص مناسبی برای تعیین ارزشمند بودن آن نیست، چه بسا شرکتی با قیمت سهام بالا از نظر نسبت P/E دارای ارزش سرمایهگذاری کمی باشد.
فیلم آموزش نسبت قیمت به درآمد یا P/E
نسبت قیمت به درآمد یا P/E در واقع نسبت قیمت به درآمد هر سهم و یکی از معیارهای مهم در ارزشگذاری سهام شرکتها است. در این ویدئوی آموزشی مفهوم نسبت قیمت به درآمد یا همان P/E به طور کامل تشریح و روش محاسبه آن بیان شده است. همچنین، چگونگی استفاده از این نسبت برای مقایسه ارزش دو یا چند شرکت آموزش داده شده است.
۴. بازده حقوق صاحبان سهام
برای نشان دادن میزان سودآوری یک شرکت از شاخص «بازده حقوق صاحبان سهام» (Return on Equity – ROE) استفاده میشود که بیانگر میزان کارایی شرکت در تولید سود است. برای محاسبه آن کافی است، میزان سود حاصل از سرمایهگذاری را بر کل سرمایه شرکت یا حقوق صاحبان سهام تقسیم کرد.
فرض کنید در شرکت الف از سرمایه سهامداران به ارزش 2 میلیون تومان سودی برابر با 1.5 میلیون تومان حاصل شده است. همچنین در شرکت ب نیز براساس همان میزان سرمایه، سود ۱ میلیون تومان حاصل شده. بنابراین مقدار ROE برای شرکت الف برابر 75٪ و برای شرکت ب 50٪ است. پس از نظر کارایی شرکت الف بهتر به نظر میرسد زیرا نسبت به شرکت ب با سرمایه یکسان سود بیشتری به دست آورده است.
استفاده از شاخص ROE به همراه دیگر شاخصهای بازار بورس کمک به شناخت سلامت و توان درآمدزایی یک شرکت میکند.
۵. نرخ رشد مرکب سالانه
برای محاسبه نرخ رشد سالانه یک سرمایهگذاری از «نرخ رشد مرکب سالانه» (Compound Annual Growth Rate – CAGR) استفاده میشود. از آنجایی که یک شرکت ممکن است در بعضی سالها سودآور و در بعضی دیگر زیانده باشد برای سرمایهگذاران بهتر است که میانگین بازگشت سرمایه را در طی زمان به عنوان شاخص تصمیمگیری در نظر بگیرند.
برای مثال با مقایسه شاخص CAGR در دو شاخهی سرمایهگذاری (سبد سهام و سرمایهگذاری در ملک) میتوان تصمیم گرفت که سرمایهگذاری در ملک به علت داشتن CAGR بزرگتر مناسبتر از بازار سهام است.
پانوشت: سرمایهگذاران موفق از شاخصها و اطلاعات بازار بورس برای ارزیابی شرکتها استفاده میکنند. شما نیز پس از مطالعه گزارشاتی که با نام تحلیل بنیادی برای شرکتهای حاضر در بورس وجود دارد، تصمیم به خرید و یا فروش آگاهانه سهام بگیرید.
اگر مطلب بالا برای شما مفید بوده است، احتمالاً آموزشهایی که در ادامه آمدهاند نیز برایتان کاربردی خواهند بود.
P/E چیست؟ هرآنچه لازم است درباره P بر E بدانیم
آیا تاکنون شنیده اید نسبت P/E یک سهم مناسب است؟ یا نسبت قیمت به درآمد یک سهم خیلی بالا است؟ در تحلیل بنیادی از این نسبت برای تشخیص ارزشمندی قیمت سهم نسبت به سودآوری شرکت استفاده میشود. اما بسیاری از افراد مفهوم دقیق نسبت پی بر ای را نمیدانند. اگر برای شما هم سوال است که P/E چیست و چه کاربردی در تحلیل سرمایه گذاری بورس دارد با ما همراه باشید.
نسبت قیمت به درآمد هر سهم (P/E) چیست؟
در نسبت P/E حرف P کوتاه شده (price) یا قیمت هر سهم و حرف E کوتاه شده (Earning per share) یا سود هر سهم است. به عبارتی نسبت P/E از تقسیم قیمت روز هر سهم به محاسبهی ارزش بنیادین سود آن سهم (EPS) محاسبه میشود.
مفهوم نسبت P/E در علم اقتصاد
نسبت P بر E فقط در بازار بورس کاربرد ندارد و یکی از رایج ترین نسبت ها در اقتصاد است. نسبت پی بر ای در اقتصاد به نسبت قیمت (Price) به درآمد (Earning) معروف است. در یکی از تعریف های این نسبت آمده است که نسبت P بر E میزان بازدهی یک دارایی را به ما نشان میدهد. به عبارت دیگر حاصل نسبت P/E زمان بازگشت دارایی را به ما نشان میدهد. به طور مثال اگر یک بانک حدود ۲۰ درصد سود سالانه پرداخت کند P بر E آن برابر با ۵ میباشد. یعنی اگر سرمایه ما ۱۰ میلیون تومان باشد و بانک سالانه ۲۰ درصد سود پرداخت کند، هرساله ۲ میلیون تومان به ما پرداخت میکند. به عبارتی P/E برابر ۵ به این معنی است که پس از ۵ سال دارایی ما به طور کامل باز میگردد.
مفهوم نسبت قیمت به درآمد(P/E) در بورس سهام
در بازار بورس هم برای هر شرکت مانند مثالی که در بالا گفته شد میتوان نسبت P/E را بیان کرد. به طور مثال اگر قیمت یک سهم ۲۰۰۰ ریال باشد و سود هر سهم آن ۲۵۰ ریال باشد P/E این سهم برابر ۸ میباشد. در تصویر زیر مشاهده میکنید که P/E شرکت پتروشیمی پارس برابر ۴.۳۸ است که از تقسیم قیمت پایانی سهم بر EPS آن بدست آمده است. حال با مفهوم کلی نسبت P/E آشنا شدید. اما شاید این سوال مطرح باشد که این نسبت چقدر اهمیت دارد و جایگاه آن در تحلیل های بنیادی کجاست؟ آیا فقط با تحلیل P/E میتوان به خرید و فروش سهام در بازار بورس پرداخت؟ در ادامه به کاربرد آن و جایگاه آن در تحلیل بنیادی سهام اشاره میکنیم.
کاربرد نسبت P/E در بورس اوراق بهادار
یکی از مهم ترین کاربردهای نسبت P/E در تشخیص ارزنده بودن قیمت سهام عرضه اولیه میباشد که به طور مفصل در مقاله “چگونه سهام عرضه اولیه ارزشمند را تشخیص دهیم؟” به آن پرداخته شده است. پیشنهاد میکنیم حتما آن را مطالعه کنید.
نسبت قیمت به درآمد یکی از معیارها برای تشخیص ارزنده بودن قیمت سهم به سودآوری شرکت میباشد. و یا برای مقایسه بین چند سهم برای ارزش گذاری سهم برتر از این نسبت استفاده میشود. برای تشخیص ارزنده بودن قیمت سهم باید بتوانید P بر E مناسب برای سهم را محاسبه کنید که خود این موضوع بحثی طولانی دارد. با مقایسه قیمت محاسبه شده با قیمت روز سهم میتوان نتیجه گرفت که قیمت سهم ارزنده است یا گران است. مثلا اگر قیمت روز سهم از قیمت محاسبه شده ماکمتر باشد سهم قیمتی مناسب دارد و ارزنده است. یعنی از سهم انتظار رشد قیمت داریم. اما اگر قیمت روز سهم از قیمت محاسبه شده بیشتر باشد سهم ارزنده نیست و برای سرمایه گذاری نامناسب است.
مثالی برای ارزش گذاری سهم با استفاده از نسبت P/E
برای مثال فرض کنید با محاسبه دقیق نسبت P/E برای یک شرکت عدد ۵ بدست آمده است. و سود EPS برای این سهم ۱۰۰ تومان باشد. بنابراین قیمت محاسبه شده برای سهم این شرکت ۵۰۰ تومان است. حال اگر قیمت سهم در بازار مثلا ۴۰۰ تومان باشد قیمت سهم ارزنده است. یعنی میتواند تا قیمت ۵۰۰ تومان رشد کند، پس برای خرید مناسب است. اما اگر قیمت سهم در بازار ۶۰۰ تومان باشد یعنی قیمت آن گران است و ممکن است تا قیمت ۵۰۰ تومان افت کند و برای خرید مناسب نیست. توجه داشته باشید که این محاسبات درصورتی صحیح است که شما نسبت P/Eرا برای سهم به درستی بدست آورده باشید.
جایگاه نسبت P/E در تحلیل بنیادی سهام
در تحلیل بنیادی (fundamental) نسبت P/E آخرین مرحله تحلیل میباشد. بدین صورت که ابتدا برای مشخص کردن سهام برتر بازار بورس شرکتها را از فیلترهایی عبور میدهیم. فیلترهایی مانند روند سودآوری شرکت، ویژگی فصلی و سالانه کانسلیم، توان تعدیل شرکت و سایر موارد در تحلیل بنیادی مورد استفاده قرار میگیرند. درآخر ممکن است به تعدادی شرکت برسیم که از تمام فیلترها عبور کرده و از نظر بنیادی شرایط مشابه و یکسانی داشته باشند. حال P/E میتواند به ما کمک کند که کدام سهم بهتر است.
مقایسه بین دو سهم با استفاده از نسبت قیمت به درآمد(P/E)
برای مقایسه بین دو شرکت با استفاده از نسبت P/E ابتدا باید توجه کنید که حتما زمینه فعالیت دو شرکت یکسان باشد. حتی اگر تولید محصولاتی دارند بسیار مهم است که محصول تولیدی هردو شرکت یکسان باشد. در غیر این صورت یعنی اگر دو شرکت محصولات متفاوتی داشته باشند نمیتوان با مقایسه P/E تحلیلی انجام داد. به طور کلی در تحلیل بنیادی اگر همه شرایط از قبیل روند سودآوری، ویژگی کانسلیم، توان تعدیل و سایر موارد یکسان بود محاسبهی ارزش بنیادین و زمینه فعالیت و محصول تولیدی دو شرکت هم یکسان بود میتوان گفت شرکتی که P/E آن کمتر است گزینه مناسب تری برای خرید میباشد. اما باید توجه کنید اگر شرکتی P/Eخیلی کمی دارد بدین معنی نیست که حتما سهم ارزندهای باشد و بالعکس اگر سهمی P/E خیلی بالایی دارد نمیتوان گفت قیمت سهم گران است. چرا که عوامل دیگری در ارزش گذاری سهام موثر است. به عنوان مثال شرکت داروسازی دکتر عبیدی با نماد “دعبید” معمولا P/E بالایی دارد اما از لحاظ بنیادی یکی از بهترین سهام بازار بورس میباشد.
مقایسه نسبت P/E شرکت با نسبت P/E گروه
اگر در صفحه مربوط به یک سهم در سایت معاملات بروید خواهید دید که علاوه بر نسبت P/E برای آن سهم در کنار آن P/E گروه هم آمده است. نسبت قیمت به درآمد گروه میانگین P بر E شرکت هایی است که در یک زمینه مشخص فعالیت دارند. در بسیاری از موارد مشاهده میشود که نسبت P بر E شرکت با گروه اختلافی بیشتر از ۱ واحد دارند. در چنین مواقعی گفته میشود که نسبت قیمت به درآمد شرکت تمایل دارد تا خود را به گروه نزدیک کند. “عرضه و تقاضا” و “روند سود آوری سهم” دو عامل تاثیرگذار در تغییر ارزش ذاتی هر سهم هستند. عرضه و تقاضا روی قیمت سهم تاثیر گذار است و روند سودآوری سهم روی مقدار درآمد سهم (EPS) موثر است.
انواع حالات نسبت P محاسبهی ارزش بنیادین بر E با توجه به نسبت P بر E گروه
- نسبت P/E شرکت بالاتر از P/E گروه باشد.
- نسبت P/E شرکت پایین تر از P/E گروه باشد.
- نسبت P/E شرکت همتراز با P/E گروه باشد.
منظور از اینکه P بر E شرکت همتراز با گروه خود باشد؛ این است که اختلاف چندانی نداشته باشد. معمولا اختلاف کمتر از ۱ واحد را همتراز در نظر میگیرند. در چنین شرایطی نمیتوان تحلیلی برای P/E شرکت انجام داد. اما برای دو حالت اول تحلیل آن به صورت زیر است:
تحلیل شرکتی با نسبت P بر E بالاتر از گروه
همانظور که گفتیم P بر E شرکت تمایل دارد خود را به گروه نزدیک کند. برای این منظور باید حاصل نسبت P بر E شرکت کاهش یابد. این اتفاق در دو صورت امکان پذیر است. دو پارامتر اصلی در نسبت P بر E شرکت تاثیر گذار است. یکی قیمت سهم و دیگری مقدار سود هر سهم (EPS) میباشد. اگر بخواهیم حاصل نسبت قیمت به درآمد شرکت کاهش یابد یا باید قیمت سهم کاهش یابد که بسیار خطرناک است یا باید سودآوری سهم یعنی EPS آن افزایش یابد که در این صورت اتفاق خوبی برای سهم رقم خواهد خورد. حال فرض کنید سهمی P/E بالاتری نسبت به گروه دارد و نتوانسته روند سودآوری خود را افزایش دهد. چنین سهمی برای کاهش نسبت قیمت به درآمد خود ناچار به کاهش قیمت خود میباشد و برای سرمایه گذاری اصلا مناسب نیست!
تحلیل شرکتی با نسبت P بر E پایین تر از گروه
اگر سهمی P بر E پایینتری نسبت به گروه خود داشته باشد برای اینکه خود را به گروه برساند باید P/E شرکت افزایش یابد. باز هم مانند حالت قبل باید یکی از دو پارامتر تعیین کننده P بر E شرکت تغییر کنند. یا باید قیمت سهم افزایش یابد یا مقدار سود هر سهم آن کاهش یابد. کاملا مشخص است که اگر قیمت سهم افزایش یابد اتفاق خوبی برای سهم خواهد بود و سرمایه گذاران از چنین سهمی استقبال میکنند. اما اگر روند سودآوری شرکت کاهش یابد برای سهامداران مناسب نیست.
حال فرض کنید شرکتی که نسبت قیمت به درآمد پایین تری نسبت به گروه خود دارد روند سودآوری خود را افزایش داده باشد. در چنین شرایطی اختلاف ارزش ذاتی هر سهم شرکت با گروه بیشتر میشود و برای افزایش P/E شرکت تنها عامل افزایش قیمت سهم میتواند تاثیر گذار باشد. بنابراین چنین شرایطی میتواند یک موقعیت فوقالعاده برای سرمایه گذاران باشد چرا که احتمال افزایش قیمت سهم بسیار بالا است.
تحلیل نسبت P بر E در شرکت هایی که سودآور نیستند
همانطور که میدانید نسبت P بر E از تقسیم قیمت به سود سهم بدست میآید. حال اگر شرکتی سودآور نباشد یعنی درآمدی نداشته باشد چطور میتوان ارزش ذاتی هر سهم آن را محاسبه نمود. در چنین شرایطی که شرکت زیانده باشد مقدار EPS آن منفی میشود و در نتیجه نسبت قیمت به درآمد سهم تعریف نمیشود. یعنی P/E منفی نداریم و هیچ تحلیلی نمیتوان برای نسبت قیمت بر درآمد شرکتهای زیان ده انجام داد.
خلاصه نکات مهم در تحلیل نسبت قیمت به درآمد(P/E) در بورس
نسبت P/E یکی از ابزار های مهم در تحلیل بنیادی است اما کافی نیست.
هر نسبت P/E بالایی بد نیست و هر نسبت P/E پایینی هم خوب نیست.
شرکتی با P/E بالاتر از گروه و روند سودآوری نامناسب خطرناک ترین نوع سرمایه گذاری است.
شرکتی با P/E پایین تر از گروه و اوضاع سودآوری مناسب بهترین نوع سرمایه گذاری است.
نسبت P/E منفی نداریم و تحلیلی برای نسبت قیمت بر درآمد شرکت های زیان ده نمیتوان بیان کرد.
نسبت پی بر ای فوروارد یا پیشرو (Forward P/E) چیست؟
به بیان ساده برای محاسبه نسبت پی به ای فوروارد، کافی است به جای عددی که به عنوان سوددهی هر سهم در نسبت P/E قرار میدهیم، میزان سود پیشبینی شده برای شرکت در ۱۲ ماه آینده (۴ فصل پیشرو) را قرار دهیم. نکته حائز اهمیت درباره این موضوع این است که سود پیشبینی شده سهام یک شرکت باید با بررسی و تحلیل صورت های مالی آن شرکت محاسبه شود. محاسبه سود پیشبینی شده هر سهم اغلب توسط کارشناسان مالی و معاملهگران حرفهای انجام میشود. همچنین باید توجه داشته باشید که نسبت قیمت بر درآمد پیشبینی شده، اعتبار کمتری نسبت به نسبت قیمت بر درآمد حال حاضر یا نسبت قیمت بر درآمد گذشته دارد. زیرا هر اتفاقی ممکن است رخ دهد تا مانع تحقق درآمد پیشبینی شده برای شرکت مورد نظر شود.
تفاوت نسبت P/E با نسبت Forward P/E
برای فهم آسان تر تفاوت نسبت قیمت بر درآمد با نسبت قیمت بر درآمد پیشبینی شده، مثالی ارائه میدهیم: فرض کنید قیمت هر سهم شرکتی ۵۰۰۰ ریال و نسبت P/E (نسبت قیمت بر درآمد) آن برابر ۲ باشد. در این شرایط ما میتوانیم متوجه شویم هر میزان سوددهی هر سهم شرکت برابر ۲۵۰۰ ریال است. با توجه به آمار و اطلاعات ارائه شده توسط کارشناسان بورس نسبت Forward P/E (نسبت قیمت بر درآمد پیشبینی شده شرکت) برابر ۱ است. در حال حاضر با فرص تغییر نکردن قیمت هر سهم، میزان سوددهی پیشبینی شده برای هر سهم شرکت در آینده ۵۰۰۰ ریال است.
نتیجه گیری
امیدوارم به خوبی مفهوم نسبت قیمت بر درآمد را درک کرده باشید. در تحلیل بنیادی شرکت ها، با این نسبت زیاد سروکار داریم. اما به یاد داشته باشید در تحلیل بنیادی سهام بازار بورس تحلیل P/E در آخرین مرحله است و از نظر بنیادی روند سودآوری شرکت ها، ویژگیهای کانسلیم، بررسی گزارش های مالی و گزارش های ماهانه شرکت ها، و تحلیل توان تعدیل شرکت از اهمیت بیشتری برخوردار است. اما این نکته را بدانید که تحلیلگری به تنهایی باعث موفقیت نمیشود. در کنار تحلیل شما باید معامله گر خوبی نیز باشید. برای ارتقای این دانش، میتوانید دوره “ سبک زندگی معامله گر ” را مشاهده کنید. اگر سوالی درباره نسبت P/E دارید و یا میخواهید درباره سایر فاکتور های موثر در تحلیل بنیادی اطلاعات بیشتری کسب کنید حتما با ما درمیان بگذارید. تیم پشتیبانی کالج تی بورس و کارشناسان ما آماده پاسخگویی به سوالات شما عزیزان است.
NAV یا ارزش خالص دارایی چیست و چگونه محاسبه میشود؟
مفهوم ارزش خالص دارایی (NAV ) :
مفهوم ارزش خالص دارایی برای سرمایه گذاران اهمیّت بسیاری دارد و همه ی افرادی که وارد بازار سرمایه می شوندهدف و انگیزه ای جز افزایش دارایی هایشان ندارند. برای یک سرمایه گذاری مطمئن و موفّق در بازار سهام، می بایست به تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی سهام بپردازیم و در صورتی که قیمت روز سهام کمتر از ارزش ذاتی آن سهام بود اقدام به خرید آن سهام کرد.
عمده ی داراییهای صندوق سرمایه گذاری و شرکتهای سرمایه گذاری، سهام و داراییهای مالی آنهاست. ( NAV) به معنای ارزش خالص دارایی است، در حقیقت ( NAV) نشان دهنده ی کل خالص ارزش داراییهای یک شرکت و یا صندوق سرمایه گذاری است؛ این شاخص که معیاری استاندارد شده به حساب می آید و می توان از آن به منظور مقایسه ی عملکرد شرکتها و صندوقهای سرمایه گذاری استفاده کرد.
به زبان ساده تر: ارزش داراییهای خالص، شاخصی در بورس اوراق بهادار است که برای ارزشیابی و برآورد ارزش ذاتی داراییهای شرکتها و صندوقهای سرمایه گذاری استفاده می شود.
( NAV) به طور روزانه تغییر می کند، چون دارایی ها و بدهی های یک شرکت سرمایه گذاری به صورت مدام و هرروز در حال تغییر است.
چگونگی محاسبه ( NAV ):
بدین شکل: ارزش کل دارایی ها منهای کل بدهی های مجموعه برابر است با ارزش خالص دارایی ها
ارزش خالص دارایی = بدهیها – ارزش کل داراییها
محاسبه (NAVPS ): یا ارزش خالص دارایی ها به ازای هر سهام
روشهای دیگر:
روش اول:
(NAV )= ارزش افزوده داراییهای غیرجاری + سرمایه در گردش خالص + ارزش افزوده سرمایهگذاریها
صندوقهای سرمایه گذاری یکی از فرصت های مطلوب سرمایه گذاری است، خصوصاٌ برای افرادی که خودشان اطّلاعات کافی یا وقت کافی این کار را ندارند؛ سرمایه گذاران با خرید واحدهای سرمایه گذاری، در داراییهای صندوق سهیم می شوند، بنابراین لازم است ارزش دارایی هایشان را در صندوق بدانند، خصوصاٌ اگر ارزش این دارایی ها مدام در حال تغییر باشد. ارزش خالص هر واحد صندوق در انتهای همانروز بر اساس قیمت پایانی داراییهای آن صندوق محاسبه و از طریق سایت اختصاصی گزارش می شود.
روش دوم:
(NAV )= ارزش روز بدهیها- (مجموع ارزش روز داراییهای جاری + ارزش روز سرمایهگذاریها + ارزش روز داراییهای جاری)
روش سوم:
روشی که در ایران در شرکتهای سرمایهگذاری معمولاً در محاسبه NAV مرسوم است.
(NAV )= ارزش افزوده سرمایهگذاریها + بهای تمامشده حقوق صاحبان سهام
نحوه محاسبه NAV در صندوق های سرمایه گذاری
صندوق سرمایه گذاری چیست و چگونه میتوان در آن سرمایه گذاری کرد؟
آشنایی با ارزش خالص دارایی (NAV) در صندوقهای سرمایهگذاری اهمیت زیادی دارد و میتواند یکی از ملاکهای ارزیابی عملکرد صندوقها در نظر گرفته شود. سرمایهگذاران با خرید واحدهای سرمایهگذاری در داراییهای صندوق سهیم میشوند، پس لازم است ارزش داراییهایشان در صندوق را بدانند. مخصوصاً اگر ارزش این داراییها با توجه به شرایط بازار همواره در حال تغییر باشد؛ همانطور که میدانید بخشی از داراییهای صندوقهای سرمایهگذاری به سهام شرکتها اختصاص یافته که با نوسان روزانه سهام، افزایش یا کاهش مییابند. علاوه بر این، سود سهام تقسیم شده توسط شرکتها نیز به منابع صندوق اضافه شده و ارزش داراییهای آن و به طبع آن، ارزش واحدهای خریداریشده را افزایش میدهد.
ارزش خالص هر واحد صندوق در انتهای هر روز و بر اساس قیمت پایانی داراییهای آن محاسبه و از طریق سایت اختصاصی صندوق گزارش میشود.
همانطور که اشاره شد اگر بدهیهای صندوق که شامل بدهی به کارگزاریها بابت خرید سهام و بدهی به ارکان صندوق میشود را از داراییهای صندوق کم کنیم، ارزش خالص کل داراییهای صندوق به دست میآید. حال اگر حاصل را بر تعداد کل واحدهای صندوق (واحدهای سرمایهگذاری نزد سرمایهگذاران) تقسیم کنیم، ارزش خالص هر واحد یا NAV هر واحد صندوق به دست میآید. بدین ترتیب NAV صندوق، ارزش سهام هر سهم صندوق را نشان میدهد که باعث میشود معاملات در صندوق سهام آسانتر شود و همچنین معیاری مهم در جهت تصمیمگیری مناسب در انتخاب صندوق سرمایهگذاری محسوب شود.
NAV صدور چیست؟
به مبلغی که سرمایه گذاران برای خرید واحدهای جدید صندوق پرداخت می کنند،NAV صدور گفته می شود و این مبلغ کمی بیشتر از ارزش خالص هر واحد است و این تفاوت به خاطر هزینه ای است که مدیر صندوق بابت کارمزد پرداخت می کند.
NAV ابطال چیست؟
اگر سرمایه گذار بخواهد سرمایه اش را نقد کند، قیمت واحدها به صورت NAV ابطال محاسبه می شود.
در این مورد قیمت هر واحد با فرض کسر هزینه های مربوطه تعیین می شود و مبنای خالص پرداخت به شخص قرار می گیرد، یعنی هزینه ی کارمزد و معاملات فروش در نظر گرفته شده و از ارزش خالص هر واحد کسر می گردد؛ بنابراین NAV ابطال معمولاٌ کمتر یا مساوی NAV هر واحد است؛ بدین ترتیب قیمت صدور و ابطال واحدها بر اساس NAV تعیین شده و همسو با تغییرات آنها نوسان می کند.
نتیجه گیری:
۱-ارزش خالص دارایی های هر روز در یک صندوق سرمایه گذاری، در پایان روز معاملاتی بعد از آن محاسبه می شود.
۲-NAV صدور و ابطال یک واحد سرمایه گذاری با توجّه به ارزش خالص و دارایی های آن صندوق در روز کاری پس از اعلام در خواست است.
۳-NAV صدور و ابطال یک واحد سرمایه گذاری از یک صندوق معیّن در یک روز مشخص با هم برابر نیستند.
شرکتهای سرمایه گذاری و مشکلات محاسبه NAV دراین شرکتها:
با دقّت در ساختار فعّالیتهای شرکتهای سرمایه گذاری در ایران وهمچنین نحوه ی محاسبه NAV متوجّه می شویم که نمی توان مقدار مطمئن وروشنی را برای هر سهم به دست آوریم.
۱-با توجّه به ماهیّت بعضی از شرکتهای سرمایه گذاری در ایران که (سرمایه بسته یا ثابت ) هستندو سرمایه های آنها به دلایل مختلف بلوکه شده، الزامی به محاسبه و ارائه خالص ارزش دارایی های روزانه ندارند.
۲-اکثر شرکتهای سرمایه گذاری در ایران، سهام شرکتهای غیر بورسی را هم نگهداری می کنند بنابراین نمی توان ارزش سهام آنها را به طور دقیق محاسبه نمود.
۳-بعضی از شرکتهای سرمایه گذاری هلدینگ هستند یعنی سهام کنترلی دو یا چند مجموعه را به عهده دارند، بنابراین محاسبه ی ارزش دقیق سهام آنها پیچیده است.
۴-معمولاٌ شرکتهای سرمایه گذاری به جز داراییهای موجود خود، در پرتفوی سرمایه گذاری های خود، دارایی های دیگری مثل زمین و ساختمان نیز دارند که می تواند تاٌثیر بیشتری از اصل سرمایه گذاریها در ارزش شرکت داشته باشند و این مورد درNAV دیده نمی شوند.
۵-اکثر شرکتهای سرمایه گذاری درآمدهای غیر عملیاتی دارند مانند درآمد ارائه ی برخی خدمات پیمانکاری، نظارت بر بعضی طرحها، که مجموعه ی این کارها منجر به ایجاد سود می شود، ولی درNAV لحاظ نمی شود.
نتیجه: در برآوردهای مالی، محاسبهی ارزش بنیادین NAV نمی تواند انعکاس دقیقی از خالص ارزش داراییهای شرکت ارائه دهد.
راهکارهای محاسبه NAV با توجّه به تنوع شرکتهای سرمایه گذاری:
الف) گاهی برای رفع مشکلات توضیح داده شده می بایست سرمایه گذاریهای شرکت را ارزشیابی کنیم؛ وپس از آن، این رقم را با بهای تمام شده و درج شده در صورتهای مالی شرکت مقایسه کنیم؛ در صورتیکه ارزش بازار بیشتر از بهای تمام شده باشد، این مازاد ارزش نسبت به بهای تمام شده، باید در محاسبه ی خالص ارزش دارایی ها در نظر گرفته شود بنابراین فرمول محاسبه خالص ارزش دارایی ها ی یک شرکت بدین صورت است:
NAV = مازاد ارزش سرمایه گذاریها نسبت به بهای تمام شده + حقوق صاحبان سهام
ب ) این نوع محاسبه در زمانی که شرکت سرمایه گذاری، فعّالیتهای خارج از بورس نیز داشته باشد با مشکلاتی در محاسبه NAV مواجه می شود؛ که علّت اصلی آن به فقدان بازار منصفانه برای ارزشگذاری سرمایه گذاریها بازمی گردد؛ که به منظور رفع این مشکل می توان ارزش روز پرتفوی خارج از بورس را معادل بهای تمام شده ی آنها منظور نمود.
ج ) گاهی اوقات برای ارزیابی منصفانه ی قیمت سهام شرکتهای سرمایه گذاری، از نسبت قیمت به خالص ارزش دارایی ها (P/NAV ) استفاده می شود.
سخن پایانی:
۱-در این مقاله با روشهای محاسبه NAV در دو حوزه آشنا شدیم:
الف ) حوزه ی صندوقهای سرمایه گذاری
ب ) حوزه ی شرکتهای سرمایه گذاری
۲-آموختیم روشهای محاسبه ی NAV در دو حوزه ی ذکر شده متفاوت است؛ بدین صورت که در صندوقهای سرمایه گذاری از اهمیّت بالایی برخوردار بوده و دقیق وشفّاف است و ملاک مقایسه ی صندوقهای سرمایه گذاری، جهت انتخاب یک صندوق قرار می گیرد؛ اما در شرکتهای سرمایه گذاری، به دلیل اینکه ساختار متفاوتی دارند NAV نمی تواند انعکاس دقیقی از خالص ارزش دارایی های شرکت ارائه دهد و به طور نسبی است.
۳-صندوقهای سرمایه گذاری یکی از فرصتهای مطلوب سرمایه گذاری هستند، خصوصاٌ برای افرادی که زمان کافی یا اطّلاعات کامل در این زمینه را ندارند.
۴-ارزش خالص هر واحد صندوق در انتهای همانروز و بر اساس قیمت پایانی دارایی های آن صندوق محاسبه واز طریق سایت اختصاصی گزارش می شود.
تحلیل بنیادی مقدماتی
آموزش تحلیل بنیادی(Fundamental analysis) مقدماتی یکی از ابزارهای بشدت کاربردی در بازار سرمایه است که همه ی سرمایه گذاران در این بازار باید به آن مجهز بشوند. تقریبا همه ی ما این مسئله را می دانیم و قبول داریم سرمایه گذارانی که علاقه دارند به صورت مستقیم در بازار بورس سرمایه گذاری کنند باید قبل از انتخاب و خرید سهام یک شرکت؛ وضعیت آن را به دقت و بطور جامع مورد بررسی قرار دهند و دقیقا به همین دلیل است که یک سرمایه گذار باید قدرت تحلیل بنیادی مقدماتی و در قدم بعد تحلیل بنیادی پیشرفته ی بالایی داشته باشد.
افرادی که بدون تحیل اقدام به خرید و فروش سهام می کنند مثل فردی هستند که با چشمان بسته به سمت هدف تیراندازی می کند و همانطور که در این شرایط احتمال اینکه تیر به هدف برخورد کند بسیار کم است؛ احتمال موفقیت سرمایه گذار و به سود نشستن معامله بسیار اندک خواهد بود.
تعریف تحلیل بنیادی
به روش تحلیل بنیادی، تحلیل ریشه ای، پایه ای ، فاندمنتال و یا اساسی هم گفته می شود. در این روش سرمایه گذاران عوامل اصلی اثر گذار بر قیمت شرکت ها را مورد بررسی قرار می هند تا بر این اساس تصمیم گیری کنند که آیا سهام شرکت مد نظر برای سرمایه گذاری مناسب است یا نه؟
همانطور که اشاره شد دوره تحلیل بنیادی مقدماتی جز مهم ترین ابزار های کاربردی موجود در بازار بورس است؛ در این دوره خواهیم آموخت که عوامل تاثیر گذار بر قیمت یک سهم میتواند فارغ از شرایط عرضه و تقاضا در آن سهم باشد. عرضه و تقاضا همیشه بر اساس قیمت ذاتی و بنیادی یک سهم یا کالا نیست؛ اما در تحلیل بنیادی مقدماتی ما به مطالعه و بررسی عواملی خواهیم پرداخت که بهطور بنیادی و ذاتی بر ارزش سهم تأثیرگذار هستند.
تحلیل بنیادی سهام با سایر روش های تحلیلی از جمله تکنیکال تفاوت بسیار زیادی دارد؛ در تحلیل بنیادی مقدماتی سهام کاری با عرضه و تقاضا نداریم چرا که در کل فلسفه ی تحلیل بنیادی این است که هر چیزی در بلندمدت به ارزش واقعی خودش خواهد رسید بنابراین ممکن است شما بعد از بررسی یک سهم متوجه شوید که قیمت کنونی سهم با ارزش ذاتی سهم تناسبی ندارد و این نقطه دقیقا جایی است که می تواند شما را به سود برساندچرا که تحلیل فاندمنتال روشی است که طی آن فرد با محاسبه ارزش ذاتی شرکت ها میتواند فاصله این ارزش با ارزش فعلی سهم را بهعنوان فرصت سودآوری شناسایی کند.
نحوه بررسی بنیاد یک شرکت برای تحلیل بنیادی سهم
در تحلیل تکنیکال معامله گر بدون توجه به فعالیت فنی شرکت و بر اساس الگوها و تئوری ها، روند و آینده سهم را پیش بینی می کنند اما اﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﺨﻮاﻫﺪ ﺑﺪاﻧﺪ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﺎﻟﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﺗﻨﻬﺎ راﻫﺶ ﺑﺮرﺳﻲ ﺻﻮرت های ﻣﺎﻟﻲ و بطور کلی تحلیل بنیادی ﺷﺮﻛﺖ اﺳﺖ.
ما در دوره آموزش تحلیل بنیادی مقدماتی متوجه خواهیم شد که بطور کلی سه دسته عوامل بر قیمت سهام یک شرکت تاثیر گذار خواهند بود:
۱.عوامل محیطی: این عوامل می تواند شامل وضعیت اقتصادی و سیاسی، سیاست های کلان کشور، بوجه سالیانه و قوانین و مقررات کشور باشد که یک تحلیل گر بنیادی را وا خواهند داشت تا اقتصاد کلان کشور را مورد بررسی قرار دهد.
۲.عوامل مرتبط با صنعت: در این بخش نحوه قیمت گذاری محصولات از سوی نهاد های مسئول، میزان عرضه و تقاضا در صنعت های مختلف فعال در بازار، رقابتی یا انحصاری بودن صنعت و حجم سرمایه گذاری های صورت گرفته در صنعت بررسی می شود.
۳.عوامل درون شرکتی: همانطور که از نامش پیدا است این عوامل تنها به شرکت انتخابی از سوی سرمایه گذاربستگی دارند مثل میزان سودآوری شرکت و تداوم آن و وضعیت دارایی ها و بدهی های شرکت و … . البته سرمایه گذاران حرفه ای بازار بورس غالبا از روش های تحلیل تکنیکال برای کشف سهم های ارزنده استفاده می کنند و سپس به بررسی عوامل محیطی و صنعت آن سهم می پردازند.
همینطور که می بینید ﺗﺤﻠﻴﻞﺻﻮرت های ﻣﺎﻟﻲ ﺷﺮﻛﺘﻬﺎ ﻛﺎر ﻧﺴﺒﺘﺎ دﻗﻴﻖ و ﻓﻨﻲ ای اﺳﺖ و ﭘﺲ ازﺑﺮرﺳﻲ ﺻﻮرت های ﻣﺎﻟﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﺮﻛﺖ از ﻟﺤﺎظ ﻗﺪرت ﻓﺮوش، ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ و ﺳﻮد دﻫﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ تا بتوان بر اساس آن وﺿﻌﻴﺖ آﻳﻨﺪه را ﺗﺨﻤﻴﻦ زد. بنابراین ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺻﻮرت های ﻣﺎﻟﻲ ﻛﺎﻣﻼ ﺿﺮوری اﺳﺖ و ﺑﺴﻴﺎری از افراد ﻛﻪ در اﻧﺘﺨﺎب محاسبهی ارزش بنیادین ﺧﻮدشان ﻣﺘﻀﺮر ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ، ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻜﺮدن ﺑﻪ ﺻﻮرت های ﻣﺎﻟﻲ ﺷﺮﻛﺖ است و در کل هدف از انجام اینگونه مطالعات بر روی صورت های مالی، تعیین ارزش واقعی سهام (ارزشذاتی) شرکتهاست که شما هم با خرید آموزش دوره تحلیل بنیادی مقدماتی قادر خواهید بود همه ی عوامل مرتبط با شرکت ها را بدون هیچگونه مشکلی بررسی کنید.
مزایای تحلیل بنیادی نسبت به تحلیل تکنیکال چیست؟
برای پاسخ دادن به این پرسش که تحلیل بنیادی یا تحلیل تکنیکال باید بگوییم که روشها و راهکارهایی که برای تحلیل بنیادی به کار میرود بر اساس دادههای مالی است؛ بنابراین بر اساس فرضیات شخصی بنا نمیشود.
در تحلیل بنیادی دادههای بسیار زیادی مورد تحلیل قرار می گیرد و به همین دلیل محاسبه ی ارزش ذاتی دارایی ها در تحلیل بنیادی، به صورتی دقیق تر مشخص می شود و در نتیجه ما میتوانیم تصمیمات دقیقتری برای خرید یا فروش بر اساس دادههای موجود را بگیریم. البته درک بهتر در تحلیل بنیادی، حسابداری دقیق تر و تحلیل بهترصورتهای مالی هم کمک میکنند تا اندازهگیری های انجام شده دقیق تر شوند بنابراین دقت تحلیل بنیادی بشتر از تحلیل تکنیکال خواهد بود.
پیشنهاد ما برای آموزش کامل بورس: آموزش بورس از صفر
اما معایب تحلیل بنیادی چیست؟
تحلیل بنیادی روشی زمانبر است که اگر خوب آن را بلد باشید، لزوماً نمیتوانید در همه صنایع موفق عمل کنید! به عبارتی اگر شما تحلیلگر بنیادی در صنعت فولاد هستید، لزوماً باعث نخواهد شد که صنعت خودرو را بتوانید بهخوبی تحلیل کنید. البته خیلی نگران این مسئله نباشید چرا که تیم تحلیل کاریمو آکادمی بر آن است که تحلیل صنایع مختلف را با ارائه مثال های متنوع در اختیار شما قرار دهد.
در دوره آموزش تحلیل بنیادی مقدماتی به بررسی عوامل مقدماتی و درعینحال کاربردی همچون تجزیه و تحلیل صورتهای مالی و آشنایی با اقلام آن میپردازیم، همچنین در دوره تحلیل بنیادی مقدماتی در هر بخش به بررسی روشهای ارزشگذاری در شرکتهای تولید و سرمایهگذاری پرداخته شده است. اما قبل از هر چیز شما در تحلیل بنیادی نیاز دارید به طور مستمر به اطلاعات شرکتها دسترسی داشته باشید؛ سایت کدال یکی از راههای جذب اطلاعات به صورت رایگان است که آموزش کامل کدال خوانی و همچنین نحوه استخراج اطلاعات از این سایت در دوره آموزش تحلیل بنیادی مقدماتی به طور کامل ارائه شده است.
دوره آموزش تحلیل بنیادی مقدماتی مناسب چه کسانی است؟
خرید دوره آموزش تحلیل بنیادی مقدماتی می تواند برای کسانی که محدودیت زمانی یا مکانی برای شرکت در دورههای آموزشی بنیادی دارند بسیار مناسب باشد تا آنها را به سرمایهگذارانی که دارای دانش تحلیل بنیادی مقدماتی هستند تبدیل کند. حتی تحلیلگران تکنیکال با یادگیری تحلیل بنیادی مقدماتی می توانند فرصت های مناسب برای سرمایه گذاری در بورس را شناسایی کنند و سود بیشتری را از بازار دریافت کنند.
دانشجویان یا کارمندان و همه کسانی که ضرورت یادگیری تحلیل بنیادی را برای موفقیت در بازار بورس درک کردهاند پس از پایان این دوره به یک تحلیلگر بنیادی خبره تبدیل می شوند و از اینکه میتوانند با دانش خود در بازار بورس سود کنند لذت میبرید.
درس های این دوره
مقدمه و معرفی دوره بنیادی
در این فایل معرفی سایت کدال و صورت های مالی که منبع اطلاعات در تحلیل بنیادی می باشند انجام می شود.سایت کدال برای انتشار اطلاعات و صورت های مالی شرکت های فعال در بورس می باشد که شرکت ها طبق قانون سازمان بورس باید گزارش های خود را در این سایت برای سهامداران خود منتشر کنند.
ترازنامه
ترازنامه اصلی ترین صورت مالی حسابداری می باشد و از اهمیت بالایی برخوردار است. تراز نامه یک شرکت برای تحلیل های بنیادی بسیار کاربرد دارد و حاوی اطلاعات مالی مهمی می باشد. در این ۳ فایل تراز نامه همراه با مثالی از صفر تا صد آموزش داده می شود و تمامی موارد تحلیلی و نکات آن نیز بررسی می شود.
نسبت جاری،ساختار شرکت و زیان انباشته
نسبت جاری از نسبت های مالی می باشد که در تحلیل وضعیت بنیادی شرکت بکار می رود.در این فایل نسبت های مالی جاری و آنی و همچنین ساختار شرکت بر اساس فرمول های حسابداری بررسی و تحلیل می شود و مفهوم زیان انباشته نیز آموزش داده ی شود.
افزایش سرمایه
افزایش سرمایه از موارد همیشگی و بسیار مهم در بازار بورس می باشد که معمولا با سودهای خوب و بازدهی های مثبتی برای سرمایه گذاران می باشد. افزایش سرمایه انواع مختلفی دارد که بسته به شرایط شرکت انجام می شود. دراین فایل انواع افزایش سرمایه و موارد قانونی آنها و تحلیل افزایش سرمایه ها آموزش داده می شود.
جریان وجوه نقد
جریان وجوه نقد از صورت های مالی شرکت می باشد که نشان دهنده ی جریان و گردش پول در شرکت می باشد و در تحلیل های بنیادی کاربرد دارد. از صورت جریان نقدی می توان بسیاری از اطلاعات مدیریتی و بودجه بندی شرکت را فهمید. توضیحات مبحث صورت جریان نقدی در ۳ فایل برای عزیزان تهیه شده است.
نرخ ارز
آموزش تحلیل تاثیر قیمت دلار بر سهام و بازار بورس و انتخاب سهام در زمان نوسان ارز
سود و زیان
در این فایل صورت زود و زیان بطور کامل همراه با جزییات و تحلیل های بورسی و حسابداری آموزش داده می شود.صورت محاسبهی ارزش بنیادین سود و زیان نیز همانند تراز نامه از صورت های مهم مالی در تحلیل بنیادی شرکت ها به حساب می آید. در فایل دوم نیز به اهرم سود و زیان آموزش پرداخته می شود.
خرید این دوره
نظرات کاربران
در بخش جریان وجوه نقد، اگر شرکت بیمهای دو سال هیچ وام و استقراضی نداشته باشه، در اون هشت حالت، چندمین است؟
سلام فایل اموزشی تحلیل تکنیکال خریداری کردم اما فایلی دریافت نکردم
سلام از طریق اکانتی که خرید کردین وارد بشین در ناحیه کاربری و قسمت دوره های من میتونین دانلود کنین.
اگر باز هم نتونستین شمارتون رو بزارین تا تماس بگیریم برای رفع مشکل.
با سلام هزینه پکیج کامل دورها از مبتدی تا کاملا حرفه ای چقدر میباشد
سلام در قسمت فروشگاه میتونین برای خرید دوره استادی اقدام کنید و تمام اطلاعات مربوطه رو مشاهده کنید.
سلام مطالب این دوره با مطالب دوره مقدماتی فرق داره؟چون سر فصلها مشابه هستند؟
سلام بله در اینجا بطور تخصصی به هر مبحث پرداخته میشود
فایل هایی که اینجا گذاشتین با فایل های گروه تلگرام یکی هستن؟ یا اینا رو هم علاوه بر اونا باید دانلود کنیم؟
انجام معاملات و نحوه محاسبه کارمزد در بورس به چه صورت میباشد؟
اولین قدم در انجام معاملات اوراق بهادار شامل سهام، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق مشارکت و اوراق اجاره، مراجعه به کارگزاری برای ثبت نام و دریافت کد بورسی یا کد معاملاتی است.
کارگزاری واسطهای است که زمینههای لازم جهت انجام معاملات را فراهم کرده و بازای این خدمت از شما کارمزد دریافت میکند.
کارمزد خرید و فروش سهام در بورس چگونه است ؟
کارمزد کارگزاری:
با توجه به اطلاعیه سازمان بورس و اوراق بهادار در تاریخ 1399/04/07 کارمزد معاملات از تاریخ 1399/05/01 مشمول تغییرات قرار گرفتهاند :
1. سقف نرخ کارمزد خرید و فروش شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، مدیریت فناوری بورس تهران، سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکتهای کارگزاری از معاملات « سهام » و « حق تقدمسهام » به میزان ۲۰% با رعایت حداکثر سقف ریالی مصوب در هر معامله ، کاهش پیدا کرد .
2. معادل ۳۰% از درآمد ناشی از کارمزد معاملات شرکتهای بورس اوراق بهادار تهران، شرکتهای فرابورس ایران، سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکتهای کارگزاری از معاملات « سهام » و « حق تقدم سهام » به صورت روزانه توسط شرکت سپردهگذاری مرکزی کسر شده و به حساب صندوق سرمایهگذاری مشترک توسعه
بازارسرمایه واریز میگردد.
نکاتی مهم درباره کارمزد کارگذاریها:
1. در معاملات بازار بورس مانند سایر معاملات، بحث مالیات مطرح میباشد. اما مهمترین و قابل ملاحظهترین نکته آن است که مالیات فقط در زمان فروش اوراق از شما اخذ میگردد و در زمان خرید، مالیاتی از شما دریافت نخواهد شد .
۲ . کارمزد و مالیاتی که از سمت شما پرداخت میگردد، بهطور مستقیم از حسابی که نزد کارگزاری دارید کسر میشود. پس نباید نگران این مسئله باشید که در پایان هر دوره باید مبلغی به حساب نهاد مربوطه واریز گردد. بهتر است بدانید که شرکتها باید بابت عملکرد سالیانه خود اظهارنامه عملکرد را آماده و سپس به سازمان مالیاتی ارسال کنند. یا شما اگر ملکی را اجاره دهید باید بابت درآمد اجاره خود به صورت دورهای اظهارنامه مالیاتی را تکمیل کنید. اما در معاملات بورس نیاز به اینگونه فعالیتها نمیباشد .
۳ . مالیات پرداختی شما بابت فروش سهام، درصدی معادل ۰ . ۵ درصد یا ۰ . ۰۰۵ مبلغ فروش سهام میباشد، بیتاثیر از آنکه شما در آن معاملهای که انجام دادهاید، سود یا زیان به دست آورید. در سال ۱۳۹۷ برای ایجاد جذابیت هرچه بیشتر معاملات بورسی، مالیات فروش سهام از ۰ . ۵ درصد به ۰ . ۱ درصد کاهش پیدا کرد.
۴. همچنین میتوانید از طریق حساب کاربری خود نزد کارگزار بورس؛ سهام درج شده در بازار بورس، فرابورس، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق مشارکت و اوراق اجاره را مورد معامله قرار بدهید. کارمزد و مالیات تمام این اوراق یکسان نیست و هر ورقه بهادار نرخ خاص خود را دارا میباشد.
کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در بورس چقدر است؟
درواقع بابت خرید و فروش سهام مبالغی به عنوان کارمزد معاملاتی و مالیات کسر میشود؛ که از آنها با عنوان کسورات یاد برده میشود. ما در قالب مثالی شیوه دقیق محاسبات مربوط به کسورات در خرید و فروش سهام بورسی را برایتان تشریح میکنیم.
همانطور که میبینید؛ جمع کارمزد معاملات به ازای خرید سهام معادل ۰ . ۴۶۴ درصد قیمت خرید بوده. درحالیکه بابت فروش سهام مبلغی معادل ۰ . ۵۷۵ درصد قیمت فروش کسر میشود؛ که البته ۰ . ۱ درصد کسورات مربوط به مالیات میباشد و برطبق فرم بالا درصد مالیات در سالهای آینده به سطح طبیعی خود یعنی همان ۰ . ۵ درصد مبلغ فروش بازمیگردد. لذا از سال 97 در محاسبات خود ازهمان ۰ . ۱ درصد به عنوان نرخ مالیات مبنای محاسباتی استفاده میکنیم .
حالا فرض میکنیم که میخواهیم تعداد ۱۰ هزار سهم شرکت (مبین وان کیش) با نماد « اوان» را در قیمت ۱۰۰۰ ریال خریداری کنیم؛ و پس از چهار ماه در قیمت ۱۲۵۰ ریال به ازای هر سهم به فروش برسانیم. حالا در محاسبات زیر خواهیم دید که به چه میزان سرمایهای جهت خرید آن تعداد از سهام نیاز خواهیم داشت. برای درک بهتر این گزارش به محاسبات زیر دقت نمائید :
در حالت عادی و در شرایطی که کسوراتی وجود نداشته باشد بابت خرید ۱۰ هزار سهم اوان در قیمت ۱۰۰۰ ریال به مبلغ ۱۰ میلیون ریال نیاز داریم. اما چون کسورات خرید سهام بورسی معادل ۰ . ۴۶۴ درصد میباشد بنابراین ارزش ریالی مورد نیاز ما بابت خرید تعداد ۱۰ هزار سهم اوان مبلغی معادل ۱۰۰۴۶۴۰۰ ریال میباشد. زیرا ارزش ریالی خرید یک سهم اوان با درنظرگرفتن کارمزد به شرح زیر میباشد :
۱۰۰۰ * ۱ ٫ ۰۰۴۶۴ = ۱۰۰۴ ٫ ۶۴
ارزش ریالی خرید ۱۰ هزار سهم اوان :
۱۰۰۰ * ۱۰۰۰۰ * ۱ ٫ ۰۰۴۶۴ = ۱۰۰۴۶۴۰۰
درنتیجه، اگر در حساب بانکی خودمان تنها مبلغ ده میلیون ریال موجودی داشته باشیم نمیتوانیم تعداد ۱۰ هزار سهم اوان را در قیمت ۱۰۰۰ ریال درخواست کنیم. برای اینکه بتوانیم سفارش خرید خود را ثبت کنیم احتمالا مجبور به کاهش قیمت خرید خواهیم شد که معمولا کار غیرمرسومی است ( مگر آنکه سطور عرضه و تقاضا ارقام پایینتری را نمایش دهد ) یا اینکه تعداد سهام مدنظر خودمان را کاهش داده و مثلا تعداد ۹۹۶۰ سهم اوان را در این قیمت درخواست کنیم .
اما برای فروش تعداد ۱۰ هزار سهم اوان در قیمت ۱۲۵۰ ریال موجودی ریالی که به حسابمان منظور خواهد شد به این شیوه محاسبه میشود :
درصد کسورات فروش سهام: ۰ . ۵۷۵ ٪ یا ۰ . ۰۰۵۷۵
ارزش ریالی فروش ۱۰ هزار سهم اوان در قیمت ۱۲۵۰ ریال
۱۰۰۰۰ * ۱۲۵۰ = ۱۲۵۰۰۰۰۰
مبلغی که پس از اعمال کسورات به حسابمان واریز خواهد شد مبلغ محاسبه شده زیر است:
۱۲۵۰۰۰۰۰ * (۱ – ۰ . ۰۰۵۷۵) = ۱۲۵۰۰۰۰۰ * ۰ . ۹۹۴۲۵ = ۱۲۴۲۸۱۲۵
اگر کسوراتی وجود نداشت ۱۲۵۰۰۰۰۰ ریال به حسابمان واریز میشد و ارزش فروش ضریب یک میگرفت. اما در زمان حال ۰ . ۰۰۵۷۵ به عنوان ضریب کاهنده تاثیرگذار است. در واقع ۰ . ۹۹۴۲۵ به عنوان ضریب مورد تایید جهت محاسبه ارزش ریالی متعلق به شما انتخاب میشود.
این موضوع مهم و قابل تاکید است که در محاسبات انجام شده ما میزان مالیات معادل ۰ . ۱ درصد ارزش ریالی فروش تاثیر گذاشته است. در سالهای گذشته یا حالت عادی، مالیات فروش سهام معادل ۰ . ۵ درصد ارزش فروش میباشد. همچنین مالیات از ارزش فروش سهام اخذ شده و در معاملات سهام، کاری به سود یا زیان ما نخواهد داشت .
کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در فرابورس:
کارمزد معاملات در بازار فرابورس تفاوت قابل توجهی با بازار بورس ندارد و تنها تفاوت کارمزد معاملات خرید سهام به جای ۰ . ۴۶۴ درصد رقم ۰ . ۴۵۴ درصد است و کارمزد فروش نیز مشابه بازار بورس میباشد .
کارمزد معاملات اوراق مشارکت و اوراق اجاره چگونه محاسبه میشود؟
اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اسناد خزانه و … جزو ابزارهای بازار بدهی میباشند. زیرا این اوراق ها جزو بدهیهای شرکت منتشر کننده به حساب میآید. نرخ کارمزد اوراق بدهی هم در خرید و هم در فروش معادل ۰ . ۰۷۲۵ درصد میباشد .
بعنوان مثال تصورکنید که شما به دنبال خرید ۱۰۰ ورقه محاسبهی ارزش بنیادین اوراق مشارکت یک میلیون ریالی هستید و پس از چندماه این اوراق را در قیمت ۱۰۲۰۰۰۰ ریال به فروش میرسانید. حالا کارمزد خرید و فروش را با هم محاسبه میکنیم :
ارزش خرید هر ورقه مشارکت بدون کارمزدآن: ۱۰۰۰۰۰۰ ریال است.
کارمزد خرید اوراق : ۰ . ۰۷۲۵ یا ۰ . ۰۰۰۷۲۵
ارزش خرید هر ورقه مشارکت با لحاظ کارمزد :
۱۰۰۰۰۰۰ * (۱ + ۰ . ۰۰۰۷۲۵) = ۱۰۰۰۷۲۵
ارزش ریالی موردنیاز بابت خرید ۱۰۰ ورقه مشارکت :
۱۰۰۰۷۲۵ * ۱۰۰ = ۱۰۰۰۷۲۵۰۰
این در حالی است که اگر کارمزدی وجود نداشته باشد؛ ارزش پرداختی بابت ۱۰۰ ورقه مشارکت فقط معادل ۱۰۰ میلیون ریال میشود. حالا تصور میکنیم که این ورقه بهادار به ۱۰۲۰۰۰۰ ریال برسد. از آنجایی که کارمزد فروش نیز ۰ . ۰۷۲۵ درصد است، ارزش ریالی موجود در حساب پس از کسر کارمزد به این صورت حواهد بود:
ارزش فروش یک ورقه مشارکت بدون لحاظ کارمزد : ۱۰۲۰۰۰۰ ریال است.
کارمزد فروش اوراق : ۰ . ۰۷۲۵ درصد یا ۰ . ۰۰۰۷۲۵
ارزش فروش هر ورقه مشارکت با لحاظ کارمزد :
۱۰۲۰۰۰۰ * (۱ – ۰ . ۰۰۰۷۲۵) = ۱۰۲۰۰۰۰ * ۰ ٫ ۹۹۹۲۷۵ = ۱۰۱۹۲۶۰
در نتیجه ارزش ریالی ناشی از فروش ۱۰۰ عدد ورقه مشارکت برابر خواهد بود با:
۱۰۱۹۲۶۰ * ۱۰۰ = ۱۰۱۹۲۶۰۰۰
در حالی که اگر کارمزدی در میان نباشد ارزش ریالی فروش این اوراق حدودا معادل ۱۰۲۰۰۰۰۰۰ ریال میشد .
دیدگاه شما